Het mediterrane dieet heeft veel gezondheidsvoordelen en wordt van oudsher gevolgd door mensen in landen rond de Middellandse Zee. Dit dieet bestaat met name uit de ingrediënten olijfolie, groenten, fruit, peulvruchten, volkoren producten en vis. Vlees en zuivel worden met mate genuttigd.
Martínez-González publiceerde onlangs het boek ‘Salud a ciencia cierta’ (gezondheid volgens ware wetenschap). Hij stelt vast dat de meerderheid van de volwassen Spanjaarden te zwaar is. In veel gevallen is er bovendien sprake van overgewicht. ‘Wit brood is zetmeel en we zetten zetmeel snel om in suiker. Dan volgt een glycemische piek die een inspanning vormt voor de alvleesklier die uiteindelijk uitgeput raakt. Dit vergroot de kans op diabetes, waardoor de weerstand tegen insuline nog groter wordt. Wat volgt is een vicueuze cirkel die nadelig is voor onze verdere gezondheid.’ Veel mensen in Spanje eten de hele dag door wit brood. Bij elke maaltijd staat er wel een mandje wit brood op tafel, wat het probleem verergert.
De nadelige gevolgen voor de gezondheid van wit brood vormt de reden voor verschillende Spaanse gezondheidsorganisaties en voedingsdeskundigen om er bij de overheid op aandringen de iva (btw) op volkoren broodproducten te verlagen van 10 procent naar 4 procent. Op wit brood is al het gereduceerde tarief van 4 procent van toepassing. De argumentatie is dat mensen uit economische motieven vaker kiezen voor wit brood dan volkoren producten, gewoonweg omdat het goedkoper is. Bovengenoemde onderzoekers baseren hun verzoek tot btw-reductie op het rapport ‘La política fiscal en el pan, la paradoja española‘ (de fiscale politiek rond brood, de Spaanse paradox) uit over over de belastingheffing op brood.
In het rapport geven ze aan dat alle volle granen voordelen hebben op de gezondheid. Mensen die volkoren producten eten hebben vaak een lager risico om diabetes te ontwikkelen dan degenen die andere soorten geraffineerde granen innemen. Er is bewijs te over van de voordelen voor het lichaamsgewicht van volkoren producten en uit diverse epidemiologische studies blijkt dat mensen die regelmatig volle granen consumeren een lager risico hebben op hart- en vaatziekten en dat ze beschermen tegen darmkanker. Bovendien bleek dat bij mensen die vooral volkoren granen eten het slechte cholesterolgehalte daalt ten opzichte van mensen die vooral geraffineerde meelproducten eten.
Volgens de Wereld Gezondheids Organisatie zijn hart- en vaatziekten de meest voorkomende doodsoorzaken in Spanje met respectievelijk 31 en 28 procent. In 2016 was ruim 16 procent van de volwassen Spaanse bevolking obees en onderzoek voorspelt dat dat in 2025 meer dan 30 procent zal zijn. De broodconsumptie in Spanje ligt rond circa 35 kilo per persoon per jaar. Meer dan 90 procent van de broodconsumptie in Spanje betreft wit brood.
Volgens bovengenoemde experts en instellingen is het daarom van groot belang om via het goedkoper maken van volkoren brood de bevolking te stimuleren wat vaker het witte brood te laten staan. ‘Als de consumptie van volkoren brood via de prijsstelling ervan van overheidswege wordt gepromoot, zal de industrie uiteindelijk reageren’, zegt Nancy Babio van de Unidad de Nutrición Humana de la Facultad de Medicina y Ciencias de la Salud de la Universidad Rovira i Virgili.