Vooral onder buitenlanders is die vraag groot. Die willen hun villa’s en finca’s opsieren met de natuurlijke zandstenen die zo typerend zijn voor de bouwstijl op de eilanden. Veel oude traditionele woningen worden opgeknapt en verbouwd en daarbij horen de marés-stenen. Mensen die nu een bestelling plaatsen, kunnen desalniettemin pas over een jaar de door hun bestelde stenen ontvangen.
Volgens een bouwbedrijf op het eiland is het een reëel probleem. In veel gevallen is het niet mogelijk om met substituten te werken. Exploiteurs van de afgravingen van het marès-gesteente werden naar eigen zeggen behoorlijk overvallen door de rap gestegen vraag naar hun stenen. Het aantal afgravingen neemt daarbij af of sluiten omdat jongere generaties niet meer kiezen voor het soort werk dat erbij hoort of omdat er eenvoudigweg geen stenen meer zijn.
Op Menorca zijn op dit moment nog drie bedrijven actief marés aan het produceren. Een ervan is Alcalfar Nou, de enige in het oosten van het eiland. Fèlix Olives, die de graafwerkzaamheden verricht, werkt alleen en ‘ik ga heel langzaam’. Hij werkt al op een diepte van 18 meter en schat dat hij niet langer meer dan een jaar of vijf kan graven.
In Ciutadella zijn twee andere afgravingen, beide in de zone Líthica. Daar denkt Pons Caules nog twee jaar actief te kunnen blijven. Dan zijn de stenen op én is er ook niemand om hem op te volgen. Volgens eigenaar Toni Pons is de grens bereikt op 36 meter diepte. Op dit moment wordt op een diepte van 33 meter gewerkt. Dus resten er nog twee jaar om bij de laatste stukken steen te komen. Sneller werken heeft geen zin, want dan is de afgraving eerder gesloten en raken de mannen ook hun baan kwijt.
Het afgraven van de stenen en het bewerken ervan is zeer arbeidsintensief, tijdrovend en ambachtelijk werk. ‘Ik kan niet meer werk aannemen de komende vier tot vijf maanden’, zegt Pons. De afgraving Son Salord van Tóbal Torres kan daarentegen nog even verder. Binnen een paar jaar tijd zal hij de enige zijn die nog actief is op het eiland. Zijn beroep zal daarmee uitsterven en is weinig aantrekkelijk voor toekomstige generaties.
Marés is een type kalksteen dat voor 99 procent uit fossiele resten van de zee bestaat. Het type steen was door de geschiedenis heen van groot belang op het eiland, totdat in de 20e eeuw cement zijn intrede deed. Marés is een eenvoudig te bewerken. Het nadeel ervan is dat de steen veel vocht opneemt. Om erosie te voorkomen werden de stenen bedekt met dikke lagen kalk, waardoor ze beter gebruikt konden worden als bouwmateriaal. De kwaliteit van marés hangt af van de plaats van herkomst. De stenen in de buurt van Ciutadella zijn veel poreuzer en korreliger dan die uit de Mahon streek.
De marés-afgravingen maken deel uit van het etnologische erfgoed van Menorca en zijn typerend voor het landschap. De ‘pedreres’ of kalksteenafgravingen verwijzen in belangrijke mate naar de typische gebruiken, ambachten en cultuur die ervan afhankelijk waren en zijn.