Kees de Kok is een Natuurkundig Ingenieur uit Delft die na 20 jaar zijn bedrijf in Nederland vaarwel zei om samen met zijn vrouw een nieuw leven en bedrijf te starten aan de Spaanse Costa Blanca. Dat dat makkelijker was gezegd en gepland dan gedaan, blijkt na het lezen van zijn boek ‘Een fabriek beginnen in Spanje, een extreme uitdaging’.
Het boek biedt enerzijds veel inzicht in zaken die wij, doorgaans nuchtere en praktisch ingestelde noorderlingen, snel als tekortkomingen van Spanjaarden en/of van de Spaanse gewoonten en cultuur zullen aanduiden, maar leest anderzijds als een spannende avonturenroman die meer waardevol inzicht biedt in het land en zijn bewoners.
Tegenslag na tegenvaller
Om met de ’tekortkomingen’ te beginnen: Als lezer vraag je je regelmatig af hoe het in ’s hemelsnaam mogelijk is geweest dat De Kok en de zijnen er het bijltje niet bij hebben neergegooid? Tegenslag na tegenvaller volgen elkaar in rap tempo op en de beschreven situaties doen je regelmatig verbijsterd met het hoofd schudden. Evenwel blijft De Kok’s bedrijf toch open, draaien en zelfs groeien.
Net als vele andere buitenlanders ontdekte ook De Kok dat de Spaanse bureaucratie een stroeve papiermolen is. Hij bleef er met enige regelmaat in steken. Bij het aantrekken van personeel kwam hij erachter dat veel Spanjaarden slechter zijn opgeleid dan hun CV of opleiding doet vermoeden en niet konden voldoen aan de door henzelf beloofde vaardigheden. Ze spraken niet of nauwelijks Engels, dronken regelmatig alcohol onder werktijd en beschikten over een flinke ‘no es mi culpa, no es mi responsabilidad-mentaliteit’. Bovendien waren ze regelmatig mobiel erg inflexibel, durfden bij twijfel niet te beslissen en leverden vaak tranentrekkende kwaliteit.
Afgezien van zijn beslommeringen rond het vinden – en behouden – van goed personeel stootte De Kok zijn hoofd tegen de overal diep ingebakken ‘corruptie- en commissiecultuur’, de welig tierende zwarte economie en ontstonden er grote problemen als gevolg van het raadplegen van slechte financiële adviseurs, in Spanje ook wel ‘gestor’ genoemd. Hij kreeg bovendien regelmatig te maken met de slechte betalingsmoraal. Volgens De Kok dien je aan al dit soort problematiek en tegenvallers het hoofd te kunnen bieden als je in Spanje een bedrijf wilt beginnen.
Kafkaiaanse situatie: de openingsvergunning in Spanje
Het boek begint met het verkrijgen van een openingsvergunning voor de fabriekshal die De Kok op het oog had. Daar ontstond gelijk een Kafkaiaanse situatie want tot die openingsvergunning is verstrekt zal een eigenaar van een bedrijfshal die niet snel aan je verhuren. Maar zonder bedrijfshal en geïnstalleerde machines kunnen de technici van de gemeente die niet controleren of aan alle vereisten op het gebied van geluidshinder, brandweerbaarheid en veiligheid is voldaan, dus krijg je geen openingsvergunning.
Optimisme en liefde voor het land en zijn inwoners
Door alle ongelooflijke avonturen die De Kok meemaakt met het aannemen van divers personeel, het samenwerken met leveranciers en distributeurs van materiaal en diensten, de onbetrouwbare gebleken financieel adviseurs en fout uitgevoerde installaties met grote financiële debacles tot gevolg, vraag je je als lezer af hoe het mogelijk is dat De Kok toch doorging. Waarschijnlijk is dat te danken aan zijn enorme dosis optimisme, enthousiasme en doorzettingsvermogen gecombineerd met een duidelijke geuite liefde voor het land en zijn inwoners. Dat maakt het lezen van het boek, ondanks de lange reeks aan tegenvallers die uitgebreid wordt omgeschreven, nergens negatief van toon en heel herkenbaar voor wie al langer in Spanje woont en werkt.
Inzicht in Spanje
Bovendien biedt De Kok met zijn ervaring veel inzicht in Spanje en omschrijft ook zaken die de context vormden voor al zijn avonturen zoals de Spaanse rechtspraak, de politie, het Spaanse belastingsysteem, hoe de banken opereren, de context die crisisjaren opleverde, de siësta-cultuur en diverse omgangsvormen. Dat maakt Een fabriek beginnen in Spanje tot een waardevolle aanvulling in de boekenkast van eenieder die plannen heeft om – als zelfstandig ondernemer – richting het zuiden te trekken.
Een fabriek beginnen in Spanje, een extreme uitdaging, Kees de Kok
Lecturium Uitgeverij, 105 pagina’s (paperback)