Tienduizenden bezittingen zijn vanaf 1998 tot 2015 door de Katholieke Kerk als eigendom geregistreerd terwijl de Kerk niet heeft aangetoond er eigenaar van te zijn. Dat kon omdat via een hypotheekwet uit de tijd van Franco, geactiveerd in 1998 met een wetswijziging door de regering van José María Aznar, was toegestaan dat elk willekeurig perceel of gebouw voor het eerst geregistreerd kon worden zonder aantoonbaar te maken dat degene die het wilde registreren ook werkelijk de eigenaar was. Een document van een bisschop waarin het object werd vermeld was voldoende.
Zo werden tussen 1998 en 2015 ruim 30.000 finca’s op naam van de Kerk geschreven, zo blijkt uit een lijst die het Spaanse College van Registratoren in februari 2018 heeft verstrekt aan de regering. De inhoud van die lijst bleef tot nu toe echter geheim.
De website Maldita.es, die hoax en leugens van overheden en bedrijven probeert bloot te leggen, heeft de regering verzocht om de door het parlement toegezegde publicatie van de lijst alsnog te verzorgen. Op de weigering van de regering wendde Maldita.es zich tot de Adviesraad Transparantie, die eveneens zegt dat de lijst gepubliceerd moet worden. Het argument van het ministerie van Justitie om dat niet te doen is dat de lijst nog niet volledig zou zijn en op dit moment wordt onderworpen aan juridische analyses van de objecten die erop staan en van de mogelijke vorderingen die gedaan kunnen worden door verschillende overheden en particulieren. Het ministerie wil hierover zelfs zijn gelijk halen door zijn toevlucht te zoeken tot de rechtbank om de lijst verborgen te blijven houden.
Toch hopen veel gemeenten en particulieren dat de lijst op basis van de Wet op Transparantie snel openbaar wordt gemaakt, zodat ze rechtszaken kunnen starten in een poging om hun eigendommen weer terug te krijgen. Experts geloven dat er dan in heel Spanje een enorme stroom van gerechtelijke eisen op gang zal komen. In veel gemeenten weet men niet welke bezittingen op naam van de kerk zijn gezet die feitelijk altijd tot het publieke domein hebben behoord en zodoende op niemands naam stonden. Toch hebben enkele opvallende inschrijvingen al voor conflicten gezorgd.
Mezuita in Córdoba
Het bekendste conflict gaat over de Mezquita-Catedral in Córdoba. De In 2006 heeft de Kerk zich deze wereldberoemde moskee waarin een kathedraal is gebouwd voor 30 euro toegeëigend. Het complex, beter bekend als ‘La Mezquita’ werd door Unesco in 1984 bijgeschreven op de lijst met werelderfgoed en moet als historisch erfgoed weer terechtkomen in het publieke domein. De Moskee-Kathedraal is nu een van de meest bezochte monumenten in Spanje en bezoekers betalen 10 euro entree.
Ook de toren van de kathedraal van Sevilla, La Giralda, staat op naam van de Kerk. Hetzelfde geldt voor het plein Plaza de los Santos Niños in Alcalá; De synagoge van Toledo draagt nu de naam van een katholieke maagd; Diverse familiegraven in Cartagena en een parochiewoning in Navarra horen tot kerkelijk bezit. De parochiewoning werd in 2017 op last van de kerk ontruimd. De familie met de 87-jarige Felicia Itoiz als oudste bewoonster die er al 36 jaar woonde werd gedwongen hun woning te verlaten.
Om hoeveel bezittingen het werkelijk gaat weet niemand. De regering van Pedro Sánchez heeft volgens El País bevestigd binnen het tijdsbestek van een half jaar een met een definitieve lijst te komen. Hiertoe is in april 2018 een wetsvoorstel aangenomen, ingediend door de PSOE, toen nog oppositiepartij. Tegenstemmers waren de PP en Ciudadanos.