Dat blijkt uit een rapport van het Observatorio de Emancipación Juvenil (Onderzoeksbureau voor Jongerenemancipatie) van de Spaanse Jongerenraad. Het gemiddelde maandsalaris van Spanjaarden onder de 35 jaar was vorig jaar 961 euro; om de woonlasten van een eigen woning te kunnen dragen zonder in financiële problemen te komen zou een salaris van minimaal 1.935 euro verdiend moeten worden.
Zowel kopen als huren onmogelijk
Zelfs op de middellange termijn lijkt met deze cijfers een eigen huis voor jonge Spanjaarden uitgesloten, zeker nu de coronapandemie opnieuw voor een economische crisis heeft gezorgd. Voor het huren van een eigen woning is de situatie met de stijgende huurprijzen van de afgelopen jaren zelfs nog slechter: voor jongeren onder de 29 jaar zou ruim 90% van het salaris aan huur moeten worden besteed. In de regio’s Madrid, Catalonië en de Balearen is dit percentage zelfs 100%. Dat komt erop neer dat zelfstandig wonen voor jonge mensen in Spanje vrijwel onmogelijk is.
Samen huren
De meeste jongeren beschikken niet over spaargeld dat meer is dan 20% van de woningwaarde, waardoor een hypotheek afsluiten voor hen niet mogelijk is. Daarvoor zouden ze gemiddeld ruim 47 duizend euro gespaard moeten hebben, een bedrag dat 4,1 keer hun gemiddelde jaarsalaris is. Ruim 60% van het nettosalaris zou opgaan aan hypotheeklasten als op 70% van de woningwaarde een hypotheek rust. De enige mogelijkheid voor jonge mensen om niet meer bij hun ouders te hoeven wonen, is het samen met andere delen van een huurwoning. In dat geval gaat een kleine 30% van het nettosalaris op aan maandelijkse huur volgens het Observatorio.
Langer thuis blijven wonen
In de huidige situatie hebben jonge Spanjaarden de keuze om óf langer bij de ouders te blijven wonen (waarvoor de meesten kiezen), óf te wachten op een sociale huurwoning (waarvan er steeds minder beschikbaar komen), óf op zoek te gaan naar een alternatief buiten de gangbare woningmarkt zoals het bewonen van een huis of appartement dat beschikbaar is gesteld door vrienden of familie. Voor deze optie komen echter alleen de jonge mensen in aanmerking die uit een welgestelde familie komen en blijft derhalve deze optie voor een grote groep Spanjaarden buiten beeld. Vorig jaar was de gemiddelde leeftijd van jongeren die zelfstandig gingen wonen 29 jaar.
De huidige situatie heeft ertoe geleid dat eind 2019, toen er bovendien van een nieuwe economische crisis nog geen sprake was, maar 18,7% van de jonge Spanjaarden zelfstandig woont. Dit jaar zal dat percentage naar alle waarschijnlijkheid nog een stuk lager liggen.
Voor aanvang van de coronapandemie bevond 20% van de jonge Spanjaarden met een baan zich in de risicogroep voor armoede en sociale uitsluiting. Dat komt met name door de slechte arbeidsvoorwaarden en het grote aantal jongeren met een tijdelijk arbeidscontract: ruim 55% van de Spanjaarden onder de 35 jaar had aan het eind van 2019 een tijdelijke baan. De meesten waren werkzaam in de horeca of de toeristische sector, waardoor de coronacrisis juist deze groep mensen zo hard raakt.