Het coronavirus zet nog meer druk op een sector in Spanje die al te maken had met grote uitdagingen; het onderwijs. Het Spaanse Ministerie van Onderwijs maakt middels diverse grafieken inzichtelijk dat de groep oudere docenten (50 jaar en ouder) steeds groter wordt en de groep leerkrachten onder de 30 jaar steeds kleiner wordt. De druk op het onderwijzend personeel neemt elk jaar toe door de naderende pensioenen van de oudere docenten en de kleine instroom van nieuwe docenten.

Twee op een ideale norm volgens OESO

De perfecte leeftijdsverdeling onder leerkrachten bestaat niet en blijkt in Spanje bovendien nogal te variëren naargelang de verdeling van scholen. De OESO is echter van mening dat voor iedere twee docenten boven de 50 jaar er een docent onder de 30 jaar tegenover zou moeten staan. Volgens de meest recente data van het schooljaar 2018-2019 ligt de verhouding in Spanje heel anders: gemiddeld gezien zijn er zes leerkrachten boven de 50 jaar tegenover een docent onder de 30. Deze situatie duurt inmiddels al zo’n twaalf jaar. Uit de gegevens blijkt dat sinds 2006-2007 de groep onder de 30 jaar is gehalveerd terwijl de groep met 50-plus-docenten met 72 procent is toegenomen.

Regionale verschillen in Spanje

Toch zijn er regionaal gezien nogal wat verschillen in de vergrijzing onder het onderwijspersoneel. Op de Canarische eilanden zijn er maar liefst veertien docenten boven de 50 jaar tegenover een docent onder de 30 jaar. Hier zijn de laatste jaren veel minder nieuwe en jonge docenten geworven. Omdat er in andere regio’s beter is geanticipeerd op de veroudering onder docenten zijn er in Catalonië, Madrid en de Balearen gemiddeld gezien wat jongere docenten. Mede ook omdat er de afgelopen jaren veel met pensioen zijn gegaan. De enige Spaanse regio die aan de OESO-standaard voldoet is Navarra.

Vanuit een van de vakbonden wordt aangegeven dat de coronacrisis ervoor zorgt dat docenten, die eerder nog niet met pensioen zouden gaan, op dit moment hun pensioen aan het heroverwegen zijn. Deze ontwikkeling, in combinatie met de te kleine instroom van nieuwe leerkrachten, brengt het evenwicht en daarmee het onderwijs in Spanje in gevaar.

Goede verdeling zorgt voor juiste energie op school

De Spaanse krant La Vanguardia ondervroeg een aantal docenten van scholen in Spanje. Die zijn het er allemaal over eens dat een goede verdeling van docenten op basis van leeftijd ideaal is voor een sterk team. “Een juiste verdeling zorgt voor de juiste energie in school.” De Catalaanse onderwijsstichting Jaume Bofill meldt dat deze tendens een enorm risico is voor de toekomst van het onderwijs in Spanje, maar tegelijkertijd zorgt het ook voor kansen om opnieuw juiste criteria te bepalen voor de selectie van nieuwe docenten.