Deze nieuwe top 3 blijkt uit een dinsdag gepubliceerd rapport over 2020, opgesteld door adviesbureau Kantar. Mercadona gaat, ondanks het verlies nog altijd aan kop met een marktaandeel van 24,5%, gevolgd door Carrefour met 8,4% (-0,3%), Lidl met 6,1% (+0,5%) en DIA met 5,8% (-0,6%). 

Binnenlandse markt

De cijfers - die de consumptie van de Spaanse huishoudens meten en niet worden beïnvloed door de daling van het aantal toeristen - wijzen op een groei van de supermarktbestedingen met 12,7% ten opzichte van 2019, en anticiperen nu al op een mogelijke prijzenoorlog met meer promoties en kortingen. 

Deze sterke stijging is hoofdzakelijk te verklaren door de daling van het café- en restaurantbezoek als gevolg van de pandemie, waardoor de consumenten meer uitgaven aan producten voor thuisconsumptie.

Regionale supermarktketens profiteren

De statistieken wijzen de regionale supermarkt aan als een van de andere winnaars in 2020 (een categorie met merken zoals de Valenciaanse Consum, de Canarische Dinosol, de Galicische Gadisa, de Catalaanse Bonpreu, de Madrileense Ahorramáso de Baskische BM, onder andere). Met een stijging van het marktaandeel van 0,5% vertegenwoordigen de regionale supermarkten, inclusief Eroski, nu 19,1% van de markt. 

Online aankopen

Wat de verkoopkanalen betreft, wijzen de auteurs van het rapport op de sterke groei van de online supermarkt. Het aandeel van online aankopen is met 0,8% gestegen naar een totaal van 2,6%. Deze opleving van de online verkoop van consumptiegoederen (levensmiddelen, dranken, producten op het gebied van hygiëne- en schoonmaakartikelen) is regiogebonden en het sterkst in Catalonië, Madrid, Valencia, Andalusië en Castilla y Leon. 

Acht van de tien euro aan online aankopen van genoemde consumptiegoederen, wordt op websites van de ‘fysieke’ supermarktketens besteed. Daarbuiten valt Amazon op, met nu al een aandeel van 5,8%, wat een stijging van 1,7%  betekent ten opzichte van 2019. 

Gespecialiseerde winkels

Uit het onderzoek blijkt ook dat de verkopen op traditionele markten en bij gespecialiseerde winkels (groenteboeren, visverkopers en slagers), na 15 jaar van geleidelijke daling, dit jaar stabiel bleven (19%).

Lagere winkeltrouw

Volgens Florencio Garcia van Kantar Worldpanel Iberia, zagen alle distributiegroepen hun omzet stijgen, maar sommige verkopers hebben meer geprofiteerd dan andere. Ook laat het rapport zien dat het winkelend publiek van Mercadona, Carrefour en DIA minder trouw is aan deze ketens en de uitgaven meer spreidt over verschillende winkels.

‘Mercadona heeft het meeste schade geleden doordat de keten niet in alle Spaanse gemeenten over buurtwinkels beschikte en omdat het moeite had om te voldoen aan alle online bestellingen in de betreffende periode. Om marktaandeel terug te winnen richt Mercadona zich meer op het aanbieden van verse producten dan op het verlagen van de prijzen. In 2008 begon Mercadona wel een prijzenoorlog, maar toen was er geen directie concurrentie van prijsvechters als Lidl of Aldi’, legt Garcia uit.

Carrefour wil zich in 2021, door de aankoop van Supersol, weer profileren als ‘in de buurt’. De strategie van DIA om marktaandeel terug te veroveren is nog niet bekend. ‘DIA zal daar een paar jaar voor nodig hebben’, aldus Garcia. Het is de supermarktketen met de meeste fysieke winkels - meer dan 3.000 – hoewel er veel winkels sluiten. DIA heeft ook geprofiteerd van de pandemie om zich als online-supermarkt te versterken.

Vooruitblik

De komende jaren voorziet Garcia in Spanje een rem op de opening van nieuwe supermarkten. Hij waarschuwt voor de risico's van een nieuwe ‘prijzenoorlog’ in de branche. Die is al -lichtjes- gestart, met veel aanbiedingen en kortingen, maar beperkt zich nog tot bepaalde categorieën en producten. 

‘Het zou verkeerd zijn als de distributeurs dezelfde fouten zouden maken als tijdens de vorige crisis, toen iedereen zich probeerde te positioneren door lage prijzen. Dat zou zowel hun marges als die van de fabrikanten uithollen. Het is de kunst voor de supermarkten om zich op middellange termijn te differentiëren zodat ieder zijn eigen plek op het speelveld inneemt’ besluit Garcia.