De Partido Popular bracht in deze kwestie geen stem uit en de ultrarechtse partij Vox stemde als enige partij tegen het verwijderen van het Franco-standbeeld in de haven van Melilla omdat zij dit beschouwen als ‘belangrijk cultureel en historisch erfgoed van de autonome stad Melilla’. De Wet op de Historische Herinnering zou volgens Vox geen betrekking hebben op dit standbeeld dat een hommage is aan Franco die als commandant van het Spaanse leger in 1921 Melilla uit handen hield van de Riffijnse leider Abdelkrim. 

Dictator of held van de Rifoorlog?

Het standbeeld werd in 1978 geplaatst, drie jaar na het overlijden van de voormalige dictator Francisco Franco. In de tussentijd werd het beeld een aantal keer verplaatst, maar zal nu dus voorgoed uit het straatbeeld verdwijnen. Regiominister Elena Fernández van Cultuur wees het aangedragen tegenargument van Vox van de hand. Bij de goedkeuring uit 1975 voor het plaatsen van het standbeeld ging het volgens haar om een eerbetoon aan ‘Generaal Franco’. Pas drie jaar later, toen het standbeeld geplaatst werd, was dit gewijzigd en ging de eer naar ‘de commandant van het Spaanse leger in 1921’. 

Historische dag

Fernández noemt 22 februari 2021 een historische dag voor Melilla omdat op deze dag besloten is ‘het enige nog overgebleven standbeeld van een dictator in een openbare ruimte in Europa te verwijderen’. In februari vorig jaar gaf de regiopresident van Melilla voor het eerst te kennen het standbeeld van Franco ‘zo snel mogelijk’ te willen verwijderen. Net als Vox, gaf toen ook de voormalige PP president Juan José Imbroda aan dat het standbeeld een eerbetoon was aan Franco voor zijn rol als legeraanvoerder in de Rifoorlog van 1921. Een concrete voorbereiding op het weghalen van het monument blijf vervolgens uit, totdat afgelopen december de Spaanse Asociación Memorialista Ranz Orosas (AMRO) eiste dat het regiobestuur van Melilla het standbeeld van de dictator omlaag zou halen. 

Op 28 januari werd uiteindelijk het voorstel tot verwijdering van het standbeeld uit de openbare ruimte goedgekeurd door de Commissie van Educatie, Cultuur, Festiviteiten en Gelijkheid. Bij de stemming in de voltallige vergadering op 2 februari was Vox de enige partij die volmondig tegen het verwijderen van het Franco-monument stemde, omdat Melilla zonder Franco nu niet onder het gezag van Spanje zou staan.