Vanwege enige bureaucratische verwarring en het feit dat vrijwel alle apotheken een grote voorraad zelfdiagnosetests hadden klaar liggen, zijn de meeste al een paar dagen eerder begonnen met de verkoop ervan. ‘Het kan niet zo zijn dat mensen de tests nodig hebben en we ze niet kunnen verkopen’, zegt een apotheker in Madrid. Het gevolg van de grote belangstelling voor de zelftests en natuurlijk van het explosief toenemend aantal mensen dat besmet is, waren vrijwel alle apotheken direct door hun voorraad heen.
Bronnen van de Algemene Raad van Farmaceutische Hogescholen bevestigen dat de verwarring rond de commercialisering te wijten is aan de uitzonderlijkheid van de pandemie. “We zitten in de vijfde golf, er is veel bezorgdheid en iedereen heeft begrepen dat het product verkocht zou kunnen worden zodra het in de ministerraad [afgelopen dinsdag] is goedgekeurd”, zegt een woordvoerster, die erop wijst dat het logisch is dat prioriteit gegeven wordt aan het gezond verstand en de noodzaak van de tests boven regeltjes en of het al wel officieel verkocht mag worden.
Het succes van deze tests ligt volgens Jesús Echarri, een apotheker in Atocha die wordt geciteerd door El País, in het gemak waarmee ze worden toegepast. “Iedereen kan het thuis doen en hoeft niet mer naar een gezondheidscentrum te gaan. Het is een nuttig hulpmiddel om de pandemie onder controle te krijgen”, zegt hij.
Verkrijgbaar in Spanje zijn nu antilichaam- en antigeentesten. Beide zijn zelfdiagnostische tests, hoewel hun functie anders is: de eerste detecteert de antistoffen van een persoon die eerder in contact is geweest met het virus en de tweede bepaalt of er een actieve infectie is. De laatste wordt zonder recept verkocht en werkt met het inmiddels bekende wattenstaafje dat in de neusgaten moet worden gestoken en vervolgens in een oplossing gedrenkt en op een stafje wordt aangebracht dat vergelijkbaar is met en zwangerschapstest. Afhankelijk van hoeveel lijntjes er verschijnen ben je al dan niet positief. Het resultaat wordt verkregen in ongeveer 20 minuten. De antistoffentest (via een bloedafname na een vingerprik) ligt sinds december al in de apotheek en is allen op recept verkrijgbaar.
Ondanks het goede nieuws heeft het ministerie van Volksgezondheid niet gespecificeerd hoe de bevolking bijvoorbeeld een positief resultaat communiceert. Het gebrek aan richtlijnen over hoe testresultaten zullen worden gecontroleerd voor opname in het epidemiologische surveillancenetwerk is het punt dat apothekers zorgen baart.
“Het is een heel handig instrument, maar het hangt af van de verantwoordelijkheid van de burger. We zijn bang dat mensen de resultaten niet zullen melden en we zouden graag een actieve rol spelen bij het communiceren van de resultaten, maar we zijn zeer beperkt”, zegt een andere apotheker uit Madrid.
Prijs van zelftests in Spanje
De prijs waartegen zelftests in de apotheek worden verkocht, is nog onbekend, maar in andere landen varieert de prijs; in Portugal tussen 7 en 10 euro, terwijl deze in Frankrijk 5,20 euro is. België staat een prijs tussen de 7 en 8 euro toe, terwijl in Duitsland de kosten van de tests tussen de 5 en 10 euro liggen.
Het Spaanse bedrijf Rypo, dat verantwoordelijk is voor het importeren en distribueren van dit soort tests naar apotheken, legt aan Onda Cero uit dat de uiteindelijke prijs van de tests door elk verkooppunt zal worden vastgesteld, zoals vastgelegd in het Koninklijk Besluit. De tests zijn vrijgesteld van iva (btw).