In 2020 heeft Spanje 39 vermoedelijke jihadisten uit de gevangenis vrijgelaten omdat ze hun straf hadden uitgezeten of hun proces in vrijheid mochten afwachten. Dit maakt Europol bekend in het 2021 EU Terrorism Situation and Trend Report.
In hetzelfde rapport, waarin de Europese terreurdreiging wordt geanalyseerd, wordt gewaarschuwd voor de risico’s van het vrijlaten van vermoedelijke jihadisten zonder dat zij gere-integreerd zijn en zonder er zeker van te zijn dat zij het jihadistische gedachtegoed hebben opgegeven.
Volgens de Spaanse nieuwssite NIUS diario speelt deze situatie zich ook af in Spanje. Volgens hun informatie waren er geen tekenen van re-integratie bij de in 2020 vrijgelaten vermoedelijke extremisten. ‘Een veiligheidsrisico’ volgens het rapport van Europol.
Een mogelijke aanslag in Spanje
Het gevaar ligt niet alleen op de loer na vrijlating. Het rapport wijst ook op het gevaar van radicalisering binnen de Spaanse gevangenissen. Gevangenen die veroordeeld zijn voor misdrijven die niets met het jihadisme te maken hebben, worden in de gevangenis gerekruteerd door hun radicalere medegevangenen.
Europol benoemd als voorbeeld een recent geval in de gevangenis van Las Palmas. Een 32-jarige gevangene die er een straf uitzit wegens moord en een gewapende overval bleek enorm geradicaliseerd te zijn. Vanuit zijn cel was hij moslimgevangenen in verschillende Spaanse gevangenissen aan het rekruteren. Het plan was om na zijn vrijlating een aanslag op Spaans grondgebied te plegen, dit met behulp van de logistieke middelen uit de criminele netwerken waarmee hij in de gevangenis had samengewerkt.
Dankzij een onderzoek kwamen de Spaanse agenten zijn plannen op het spoor en konden ze de extremist afgelopen december in zijn cel aangehouden op verdenking van terrorisme.
Criminele activiteiten om terrorisme te financieren
Om aan financiering te komen houden terroristische organisaties zich op met andere criminele netwerken en activiteiten. In het rapport komt naar voren dat ook in Spanje verschillende organisaties financieel aan elkaar gelinkt kunnen worden. Recentelijke arrestaties van 16 motorbendeleden in Spanje brachten bijvoorbeeld aan het licht dat de desbetreffende motorbende, door middel van illegale drugshandel, neonazi´s en racistisch geweld financierden. Deze gebeurtenis staat niet op zichzelf. Het valt samen met de jarenlange strijd die Europol voert tegen de financiering van terrorisme.