Het rapport is opgesteld door la Fundación Mapfre, een stichting van de Spaanse verzekeraar Mapfre die als missie heeft het leven van de Spanjaard te verbeteren, samen met onderzoeksbureau Adhara Research en het IMS, het Spaanse Instituut voor Duurzame Mobiliteit.
24 chauffeurs
Het onderzoek is gehouden onder een groep van 24 chauffeurs, waarvan de helft moe en slaperig was, en de andere helft uitgerust (aan het begin van de dag en na de nacht ervoor normaal te hebben geslapen). Zij kropen achter het stuur van een rijsimulator die hun hersenactiviteit monitorde terwijl ze berichten beantwoordden en gesprekken voerden via het handsfree-systeem.
Het rapport werd gepresenteerd door directeur Preventie en Verkeersveiligheid van Fundación Mapfre, Jesús Monclús. Hij concludeerde dat handsfree-bellen en het versturen van berichten via WhatsApp tijdens het rijden de kans op het begaan van ernstige fouten verdubbelt, zoals het van de weg afraken, een botsing met een ander voertuig of het aanrijden van een voetganger.
Ontspannen of stressvol
Het voeren van een ‘ontspannen gesprek’ vermindert de aandacht met 36%, een percentage dat stijgt tot 40% wanneer het gesprek ‘stressvol’ is. Het onderzoek bevestigde hiermee de cognitieve inspanning die bestuurders moeten leveren, vooral naarmate de taak die zij met hun mobiele telefoon uitvoeren ingewikkelder of stressvoller is.
Uit het rapport blijkt verder dat vermoeid en met slaaptekort rijden het aandachtsniveau met meer dan de helft (52%) vermindert. De bestuurders die ‘vermoeid’ begonnen aan de test, verhoogden hun aandacht bij het beantwoorden van een drie minuten durend ontspannen gesprek en een stressvol gesprek. Deskundigen noemen dit het ‘wake-up effect’ en waarschuwen dat dit effect van een oproep gevaarlijk kan zijn.
In tegenstelling tot wat er tijdens gesprekken gebeurt, althans tijdens die eerste drie minuten, daalt de aandacht bij een WhatsApp-gesprek vanaf de eerste seconde en nemen de capaciteiten en de aandacht voor het rijden bij vermoeide en slaperige bestuurders vanaf de eerste seconde af.
Vrouwen zijn voorzichtiger
Uit de resultaten van dit verslag blijkt dat vooral vrouwen voorzichtiger rijgedrag vertonen om zo het risico dat ontstaat door een WhatsApp-gesprek tot een minimum te beperken, zoals bijvoorbeeld snelheid te minderen en gebruik te maken van de mogelijkheid om te whatsappen voor rood licht. Hierdoor maken vrouwelijke bestuurders minder fouten in het verkeer.
Een andere uitkomst is dat oudere bestuurders minder overtredingen begaan, maar meer fouten maken, en dat jongere bestuurders meer overtredingen begaan en meer brandstof verbruiken, voornamelijk vanwege hun rijstijl.
Handsfree-systeem achterhaald?
‘Telefoongesprekken mogen alleen plaatsvinden wanneer het voertuig stilstaat en zich in een veilige omgeving bevindt. Dit is de enige veilige boodschap tijdens het rijden. Het handsfree-systeem is geen garantie voor veiligheid achter het stuur,’ zei Jesús Monclús die ook stelde dat het handsfree-systeem -dat sinds 2003 is toegestaan- toen ‘een passende beslissing was op basis van de in die tijd beschikbare informatie’, maar hij stelde dat het systeem‘ opnieuw moet worden bekeken’.
‘Een afgeleid brein werkt, wanneer het niveau van aandacht normaal is, goed op de ‘automatische’ piloot, maar kan potentiële risico’s niet op tijd herkennen of niet adequaat reageren in een complexe situatie die honderd procent van onze aandacht vergt,’ zei hij.
Strengere straffen
De nieuwe verkeerswet, die momenteel door het parlement wordt behandeld, voorziet in strengere straffen voor rijden met een mobiel apparaat in de hand, met boetes van 500 euro en de intrekking van zes punten van het rijbewijs. Op dit moment bedraagt de boete 200 euro en drie punten.
Leestip: Wat verandert er met de nieuwe verkeerswet in Spanje?