Twee jaar geleden al ontstond grote verontwaardiging over de onveilige omgeving rond scholen in grote Spaanse steden. In oktober 2019 kostte een aanrijding door een motor namelijk het leven van de toen nog maar vijfjarige Hugo uit Barcelona. Het gemeentebestuur nam in de maanden daarna direct actie en introduceerde een programma om het verkeer rond honderd scholen in de stad te reduceren en de voetgangerszones uit te breiden.
Revuelto Escolar
Na het dodelijke ongeluk in 2019 ontstond in Barcelona en Madrid onder ouders de beweging ‘Revuelto Escolar’ (schoolrevolutie) en werden straten geblokkeerd uit protest tegen het gemotoriseerde verkeer rond scholen in de stad. Zij eisten na de dood van Hugo een einde aan het drukke en lawaaiige verkeer, een maximumsnelheid van 20 km per uur en meer ruimte voor fietsers en voetgangers.
In tegenstelling tot de daadkracht van de gemeente Barcelona, heeft het gemeentebestuur van Madrid na het dodelijke ongeval van afgelopen donderdag alleen laten weten ‘door te zullen gaan met ‘het bestuderen van verbeteringen rond 190 scholen’.
Stille tocht
Revuelto Escolar trok afgelopen vrijdag opnieuw de straten in om meer actie te eisen voor een veiligere schoolomgeving in de stad. Rond 25 scholen in Barcelona en 15 scholen in Madrid werden de straten door ouders en kinderen geblokkeerd. De acties, die al gepland waren vóór het dodelijke ongeval van afgelopen donderdag, waren getransformeerd tot een stille tocht.
Na afloop kwam de groep in Madrid bijeen voor het gemeentehuis op de Plaza de Cibeles om het ongenoegen te uiten over het ernstig tekortschietende veiligheidsbeleid van het gemeentebestuur.
In een bericht liet Revuelto Escolar afgelopen vrijdag nogmaals weten waar de beweging zich voor inzet: “De belangrijkste reden waarom wij ons verenigingen is het grote gevaar voor jongens en meisjes in de directe schoolomgeving, door het alomaanwezige gemotoriseerde verkeer. Met het alsmaar toenemende verkeer en de steeds groter wordende auto’s, nemen ook de risico’s voor de kinderen toe, niet alleen wat betreft aanrijdingen, maar ook door de vervuiling die deze voertuigen veroorzaken. Schoolomgevingen zouden hiertegen beschermd moeten worden”, aldus het bericht.
Grote auto’s gevaarlijker
De bestuurder die donderdag de drie meisjes aanreed in Madrid, reed in een Volvo XC90. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat de grote automodellen een significant groter gevaar betekenen voor voetgangers in het verkeer. Door het hoge chassis van deze modellen ontstaat bij aanrijdingen namelijk vaker ernstig letsel van de vitale organen.
Volgens gegevens van de Spaanse verkeersdienst DGT kwamen in Spanje tussen 2015 en 2020 45 kinderen jonger dan 14 jaar om het leven nadat zij werden aangereden in stedelijk gebied. Hoeveel van deze 45 dodelijke aanrijdingen nabij een school plaatsvonden is niet bekend.
Verzekeringsmaatschappij Mapfre onderzocht in 2017 het rijgedrag rond locaties met veel kinderen (zoals parken en scholen). Uit 3 duizend uitgevoerde snelheidsmetingen bleek dat op de locaties waar geen enkel vertragend element was aangebracht (zoals verkeersdrempels, flitspalen etc.) liefst 65 procent van de auto’s en motoren harder reed dan de toegestane maximumsnelheid.
Een aantal Europese steden heeft al maatregelen getroffen voor een veiligere schoolomgeving. In Engeland, België en Italië bijvoorbeeld wordt verkeer rond scholen door gemeenten omgeleid bij de aanvang en het uitgaan van de scholen. Dat brengt niet alleen de vervuiling met 23 procent omlaag, ook het aantal kinderen dat met de auto naar school wordt gebracht is meer dan gehalveerd. In Parijs zijn sinds 2019 al bijna 200 straten rond scholen geheel autovrij gemaakt.
Gemeente Madrid neemt geen verantwoordelijkheid
Burgemeester José Luis Martínez-Almeida van Madrid liet vrijdag weten dat het tragische ongeluk in zijn stad waarbij de zesjarige María om het leven kwam, veroorzaakt werd door ‘een menselijke fout’ en ‘niets van doen had met het feit dat het ongeluk plaatsvond bij een school’. Het enige hoopvolle bericht van de burgemeester was de voortzetting van een nogal vaag bestaand actieplan. Volgens Martínez-Almeida zijn inmiddels bij 85 scholen in de stad maatregelen genomen, zoals het verbreden van enkele trottoirs.
Ook benadrukte de burgemeester dat sinds afgelopen september de maximumsnelheid in straten bij scholen naar 20 km per uur is gegaan. In de meeste van deze straten staat alleen geen enkel bord waarop deze maximumsnelheid is aangeven. Bovendien worden in Madrid geen snelheidscontroles uitgevoerd bij scholen en ook flitspalen zijn er niet geïnstalleerd. “Automobilisten moeten zich aan de regels houden en bij scholen is gemeentepolitie aanwezig”, zegt een woordvoerder van de gemeente. Met deze houding zal het protest van Revuelto Escolar van afgelopen vrijdag zeker niet het laatste zijn geweest.
De gezondheidstoestand van de twee zwaargewonde meisjes die de aanrijding met de Volvo XC90 afgelopen donderdag overleefden, is inmiddels ‘stabiel’.