
Door klimaatverandering en globalisering is de populatie van de zwarte vlieg enorm toegenomen. Directeur-generaal van de Nationale Vereniging van Milieugezondheidsbedrijven (ANECPLA), Jorge Galván, legde aan de Spaanse nieuwssite 20minutos uit dat ‘de vlieg in heel Spanje voorkomt, het is een inheemse soort, maar dat in de regio’s van Andalusië, Aragon, Catalonië, Madrid, Murcia en Valencia de alarmbellen zijn afgegaan vanwege de grote hoeveelheid zwarte vliegen’.
Oorzaken van de toename van de populatie zwarte vliegen
Galván wijst erop dat de zwarte vlieg, ‘net als andere insecten, zijn broedgebied en heeft uitgebreid en daardoor vaker voorkomt, de vliegen leven naar gelang van wat er in de omgeving is, en als dat gunstig is, ontwikkelen zij zich. ‘Door de stijgende temperaturen zijn ze verschenen op plaatsen waar ze eerder niet waren,’ zegt de deskundige. Dit heeft er ook toe geleid dat hun biologische cyclus is versneld, wat betekent dat ‘zij zich in dezelfde tijdspanne vaker kunnen voortplanten, dus op meer plaatsen aanwezig zijn en zich in een sneller tempo voortplanten’.
Zij komen meestal voor ‘in stromende waterlopen en in tamelijk schoon water’. ‘Doordat de rivieren steeds beter worden onderhouden, heeft dit geleid tot de ontwikkeling van vegetatie die zich in het water ontwikkelt, de macrofyten, die de perfecte habitat vormen voor de voortplanting van de zwarte vlieg, want die heeft die kwaliteit van water en vegetatie nodig om zich voort te planten’.
Waarom deze vliegen een probleem vormen
Het probleem is dat de vlieg virussen bij zich kan dragen die van dieren op mensen worden overgedragen. Galván herinnert eraan dat twee jaar geleden in Andalusië het virus van de West-Nijlkoorts op mensen werd overgedragen door muggen die eerder bloed hadden gezogen van een besmet organisme.
‘Wanneer de vlieg de bloedbaan binnendringt om bloed aan het organisme te onttrekken om eitjes te leggen, kan het op dat moment virussen overdragen’. Galván wijst er ook op dat de ziekten die door deze vliegen zouden kunnen worden overgedragen ‘epidemiologische ziekten kunnen zijn die niet op andere organismen worden overgedragen, of het kan zijn, zoals het geval is geweest met covid-19, dat de ziekte niet alleen wordt opgelopen, maar ook wordt overgedragen’.
Hoe herken je de zwarte vlieg?
De zwarte vlieg lijkt op een gewone vlieg, maar is iets ‘kleiner , tussen 1,5 en 5 millimeter, en heeft meer de vorm van een wespt’. Galván legt uit dat wanneer de vlieg bijt, ‘hij een verdovingsmiddel inspuit dat ervoor zorgt dat de persoon dan niet merkt dat hij bijt, maar pas nadat het effect is uitgewerkt’. ‘Het veroorzaakt een scheur in de huid, een wond, dus je moet niet krabben en ijs aanbrengen’.
Preventieve maatregelen
Galván verklaarde dat, om te voorkomen dat gevallen als het nijlkoortsvirus zich in Andalusië opnieuw voordoen, preventie het belangrijkste is, en dat dit zowel door de overheid als door het individu moet worden gedaan.
‘Het begint met goed milieubeheer van de rivieren, kijkend naar de vegetatie die de habitat vormt van dit dier. Daarna is monitoring van de larven- en volwassen populaties nodig en moet een actieplan worden opgesteld, waarbij bij voorkeur wordt opgetreden tegen de larven,’ legt de deskundige uit. Dit gebeurt met biologisch insecticide. Als er al sprake is van een volwassen populatie, moet deze gericht behandeld worden. Tenslotte is ook de voorlichting van het publiek fundamenteel, en een routinematige behandeling, zodat de ziekte zich niet kan verspreiden’.
Wat kun je zelf doen tegen de zwarte vlieg?
- Doe lichtgekleurde kleding aan, vermijd felle kleuren die zwermen kunnen aantrekken
- Vermijd het lopen langs rivieren of gebieden in de buurt ervan, vooral ’s ochtends vroeg en laat in de middag.
- Plaats muskietennetten voor deuren en ramen in risicogebieden
- Voorkom stilstaand water rondom het huis en houd watertanks afgedekt.
- Controleer de afvoer
- Gebruik gecertificeerde afweermiddelen, vooral die met citronella.