De extreme hitte speelt deze week in heel Spanje de hoofdrol met temperaturen die zelfs hoger liggen dan die gewoonlijk worden bereikt in de maanden juli en augustus. Het kwik zal op veel punten de 40ºCelcius naderen. Maar de hitte is niet het enige dat de gezondheid in gevaar brengt: de immense calima zal praktisch het hele grondgebied overnemen.
De zonnestraling (met meer dan 14 uur zonlicht in mei) samen met de atmosferische stabiliteit door de aanwezigheid van de anticycloon drijven deze week in heel Spanje de thermometer omhoog. In punten in het midden en noorden van het schiereiland liggen de temperaturen al dicht bij 33 ºC en in de zuidelijke helft bereiken ze ’s middags al 35 ºC.
De komende dagen zullen de temperaturen verder oplopen als gevolg van de massa warme en droge lucht uit Afrika, die vergezeld gaat met een verzengende zuidenwind. In Madrid, Toledo, Zaragoza of Navara bereiken thermometers gemakkelijk 37º. In Badajoz, Ciudad Real, Sevilla, Córdoba en Jaén kan het tot 40ºC worden. Als het Staats Meteorologisch Agentschap (Aemet) het bevestigt, gaat het om de vroegste hittegolf in de geschiedenis en de hoogste temperatuur voor de maand mei.
De calima als nieuw gezelschap voor de hitte
De zuidelijke stroming vervoert stof in suspensie. Dat zorgt met name vanaf het weekend voor de calima in de lucht met verminderd zicht. Woensdagmiddag bereikte de stofwolk al het zuiden van Spanje, Ceuta en Melilla. Donderdag komt hij in het oosten, delen van het centrum en het noorden van het schiereiland aan.
Op vrijdag zullen de saharastofniveaus aanzienlijk zijn in de zuidelijke en westelijke helft van het schiereiland en op zaterdag beweegt de oranjebruine massa zich oostwaarts.
Op zaterdag zal de calimia vrijwel het hele schiereiland en de Balearen treffen, evenals Ceuta en Melilla. De oostelijke helft van het schiereiland en de Balearen krijgen er minstens tot zondag mee te maken.
Waar vallen de modderregens?
In deze tijd van het jaar wordt er doorgaans nauwelijks regen verwacht. In het binnenland van het noorden, het midden en oosten van het land kan zich echter een evolutiebewolking vormen, die in bergachtige gebieden enkele geïsoleerde buien en af en toe onweer kan veroorzaken.
De regio’s met de grootste kans op regen (hoewel schaars en punctueel) zijn de Pyreneeën, het Cantabrische gebergte en het Iberische gebergte. In de omgeving van deze gebieden kan de regen met wat modder vallen.
Satellietbeelden
Klik hier om via de Twitteraccount van Copernicus ECMWF de satellietbeelden te zien van de Saharawolk. Deze bereikt uiteindelijk ook Frankrijk, het zuidwesten van Engeland, België en Nederland. De Copernicus Climate Change Service combineert observaties van het klimaatsysteem met de nieuwste wetenschap om informatie te ontwikkelen over het verleden, de huidige en toekomstige toestanden van het klimaat in Europa en wereldwijd.
Gevolgen van stof in suspensie in de lucht voor gezondheid
We schreven eerder al over de mogelijke gevolgen voor de gezondheid van de grote hoeveelheid stof in suspensie in de lucht. Een recente studie ontdekte het ontstekingsmechanisme van de bovenste luchtwegen dat de opmaat kan vormen van angina pectoris of longfibrose.
In de Saharawolk zitten kleine deeltjes, die de lucht rood kleuren, de ogen irriteren en kleine sporen van verontreinigende stoffen uit Afrika met zich meedragen. Bij inademing van dit stof in suspensie volgt er een ontstekingsreactie in het bovenste deel van de luchtwegen. Hiervan denken wetenschappers dat dit de eerste stap kan zijn naar de volgende ontwikkeling van hart- en vaatziekten en luchtwegaandoeningen.
Hoe kun je jezelf tegen de stof beschermen?
Neem voorzorgsmaatregelen om de effecten van deze mogelijk schadelijke deeltjes op je lichaam zoveel mogelijk te vermijden.
- Draag een masker als je naar buiten gaat. Een FFP2 masker beschermt het best.
- Ga niet naar buiten om te sporten of een wandeling te maken.
- De bevolkingsgroepen die het meest kwetsbaar zijn voor dit fenomeen (ouderen, zwangere vrouwen, kinderen of patiënten met chronische luchtwegaandoeningen, zoals astma of COPD) moeten proberen zich zo min mogelijk buiten te begeven.
- Was de ogen bij irritatie met veel water.
- Draag een bril
- Dek waterbronnen, zoals putten, af zodat er geen verontreiniging optreedt.
- Sluit de ramen van het huis.
- Drink veel water.