Het gerechtelijk onderzoek naar een maffiagroep die flats in Barcelona en omgeving liet kraken, heeft iets aan het licht gebracht dat tot nu toe een publiek geheim was: investeringsfondsen en banken hebben royale bedragen betaald aan krakers om hun huizen terug te krijgen. En krakers weten dit en maken daar grif gebruik van.
El País heeft de contracten ingezien tussen de financiële entiteiten en degene die als “bewoners” zijn geclassificeerd. In ruil voor betalingen tot 10.000 euro stemmen de krakersbendes ermee in de flats te verlaten. Het geld dient als “verhuishulp”. De bendes zorgen dat hun krakers tegen betaling van een klein percentage van het bedrag dat zij ontvangen vertrekken. Vaak sturen ze dan een tijdje later weer een andere kraker naar dezelfde woning. Zo begint het verhaal opnieuw.
Professioneel krakersnetwerk
Deze krakersbende, geleid door de Colombiaanse broers Plinio C. en José C. werd eind november ontmanteld door de Catalaanse politie. Sinds 2020 bezetten ze tientallen woningen in de zuidelijke wijken van Barcelona en in L’Hospitalet. Het merendeel van die woningen is in handen van vastgoedbedrijven gelieerd aan banken en investeringsfondsen. Naast het verhuren en verkopen van flats aan landgenoten, bezetten de broers de huizen in afwachting van een financieel bod van de eigenaar dat vroeg of laat komt.
Juridische procedures duren veel te lang
Banken en investeringsfondsen wenden zich meestal tot de civiele rechtspraak om hun huizen terug te krijgen. Dat is een langzame weg want de rechtbanken zijn vaak overbelast. De krakersmaffia weet dit en profiteert zo van de extra tijd om de eigenaren te chanteren.
Bekijk ook: Help mijn huis in Spanje is gekraakt! Wat nu?
“Om langdurige en kostbare procedures te voorkomen”, legt de politie uit in een van hun rapporten in de ‘Caso Squatter’, bieden de eigenaren de illegale bewoners “financiële compensatie” om te vertrekken. Het eerste bod is laag, vaak rond de 2.000 euro. Dat wordt dan afgewezen. Uiteindelijk accepteren de krakers een bod dat meestal tussen de 8.000 en 10.000 euro ligt.
Maar daarmee is de huiseigenaar nog niet van zijn ellende af. Blijven de woningen leegstaan, dan komen “na een tijdje” weer andere krakers, gestuurd door Plinio en José hetzelfde huis opnieuw bezetten. Tenzij de eigenaar maatregelen heeft genomen om het beter te beschermen.
Drie keer betalen aan drie verschillende krakers
Op nummer 149 van de Gran Vía in Barcelona heeft Inversiones Inmobiliarias Limara drie keer moeten betalen om drie verschillende bezetters om zijn woning te verlaten. Eerst 3.000 euro aan een Colombiaanse vrouw. Drie maanden later 6.500 euro aan een Peruaan en drie jaar later in februari 2022, nog eens een groot bedrag.
Ontruimingscontracten
Limara is een van de vele namen (Dorine, Lanisei, Budmac, Avir Investments) die in de ontruimingscontracten voorkomen. Al deze bedrijven delen echter een kantoor in El Prat en behoren tot het investeringsfonds Anticipa Real Estate. Anticipa is onderdeel van de Noord-Amerikaanse gigant Blackstone, een van de grootste eigenaren van huurwoningen in Spanje. Nu heeft het bedrijf de rechter de documenten bezorgd die de betalingen staven.
Minnelijke schikking in “wederzijds belang”
In het contract staat dat de twee partijen “in wederzijds belang” een minnelijke schikking hebben bereikt. De kraker krijgt 8.000 euro “als financiële steun voor herhuisvesting in een andere woning” en stemt ermee in het appartement binnen negen maanden op te leveren. In het contract is eveneens opgenomen dat beide partijen “de strikste vertrouwelijkheid betrachten over de inhoud van de overeenkomst”.
Het formaat en concept van de contracten is vergelijkbaar: “Transactie en financiële hulp om de vrijwillige oplevering van de woning te vergemakkelijken” of “hulp bij herhuisvesting in een ander huis.”
Anticipa benadrukt in El País dat krakers een “ernstig probleem” vormen en dat Spanje “een anomalie in Europa” is omdat de regelgeving, vooral in Catalonië, “de bezetting stimuleert”.
Kraken in Spanje werd gemakkelijker gemaakt door de “Ley de Arrendamientos Urbanos” (Stedelijke Huurwet) van 1994. Die staat mensen toe ongebruikte of verlaten eigendommen te bewonen zonder toestemming van de eigenaar. Ze moeten dan wel kunnen bewijzen dat ze het onroerend goed voor een bepaalde tijd hebben gebruikt. De wet was bedoeld om huisvesting te bieden aan kwetsbaren, maar wordt nu dus misbruikt door krakersbendes. Die maken bovendien gebruik van de overbelaste rechtbanken en van het feit dat het proces van het ontruimen van krakers lang en moeilijk kan zijn. Dat maakt het voor hen gemakkelijker om een pand langer te bezetten.
Bekijk ook: Tot juli kende Spanje 9.000 meldingen over kraken