
In Galicië is deze wesp zelfs al talrijker dan de inheemse wespen zelf. En dat leidt tot grote problemen op het gebied van gezondheid, economie en milieu. Volgens gegevens van de Xunta de Galicia komt dit insect in 2023 56% vaker voor dan in 2022. Er waren tot nu dit jaar maar liefst ruim 43.000 meldingen, veel meer dan de 27.500 die in 2022 werden geregistreerd. In Pontevreda spreekt met al van 10 nesten met vierkante meter.
Door zijn grote aanwezigheid is het insect in Galicië al uitgegroeid tot ‘een ernstig risico voor de menselijke gezondheid’ vanwege zijn beten, die ‘ernstige allergische reacties kunnen veroorzaken’, legt Xesús Feás uit, lid van de Academie voor Diergeneeskunde en expert op het gebied van deze soort. Hij heeft onderzocht dat er tussen 1999 en 2018 78 sterfgevallen in Spanje waren als gevolg van steken door horzels, wespen of bijen. Hiervan waren er 28 in Galicië.
Economische en milieuproblemen
De gezondheidsrisico's zijn niet het enige probleem, want het heeft ook een grote impact op de economie. Deze soort voedt zich met 80% van de bijen. Het resultaat is dat ‘het honingverlies al rond de 65% van de bijenvolken ligt’ op plaatsen waar deze wesp wijdverspreid is. Imkers moeten maatregelen nemen om hun bijenkorven te beschermen. Dat kost bijna 8 miljoen euro per jaar.
Ook de fruitsector lijdt onder hun aanwezigheid. De grootste gevolgen zijn al te zien in de wijnbouw, omdat de wespen de druiven opeten. ‘Als ze niet de hele druif opeten, laten ze een wond achter die hele druiventrossen kan ruïneren.
Sociale onrust
‘Sociale onrust is ook een factor om rekening mee te houden’, omdat mensen ‘echt bang zijn’ als ze de straat op gaan nadat ze er nieuws over hebben gezien. Hoewel hij ‘niet agressiever is dan andere soorten’, omdat hij overal is en ‘overal nesten heeft’, zegt Feás, is het risico om gebeten te worden groter. Sommige beroepen worden ook getroffen, bijvoorbeeld in de bosbouw of bij het plukken van fruit.
Sterke verspreiding
De kans is groot dat de Aziatische hoornaar zich door heel Spanje verspreidt. ‘Nu trekt hij naar beneden en komt ook al voorin León en Aragón’, verzekert Jorge Galván, algemeen directeur van de Nationale Vereniging van Milieugezondheidsbedrijven (ANECPLA). Hij legt uit dat dit te wijten is aan het feit dat hij ‘zich heel goed kan aanpassen’, omdat hij een grote invasieve kracht heeft omdat ‘hij geen concurrentie heeft’ van andere roofdieren. De temperaturen van deze zomer hebben de ontwikkeling van deze soort enorm bevorderd en hebben ertoe bijgedragen dat andere insecten zich ook hebben voortgeplant, zegt Feás.
Dit probleem wordt ook beïnvloed door de mens. Globalisering, hand in hand met ‘het transport van goederen’ draagt ook bij aan de verspreiding ervan. Galván vergelijkt het zelfs met de tijgermug, die in Spanje aankwam in banden uit China.
Daarnaast hebben leefgewoonten invloed op de verspreiding van deze insecten, soms met heel eenvoudige handelingen die we ons niet eens realiseren. Als iemand die in Asturië woont bijvoorbeeld naar Madrid reist, kan hij elk type mug, wesp of insect in zijn auto meenemen. Als een van deze eitjes legt en zich voortplant, kan de soort in kwestie zich overal vestigen. ‘Met deze reizen verplaatsen we onbewust soorten van de ene plaats naar de andere verplaatsen,’ concludeert Galván.
Preventieplannen noodzakelijk
Feás verzekert dat als de overheid geen actie onderneemt met nieuwe preventieplannen, ‘we zullen moeten leren naast elkaar te leven’ met deze hoornaar. Op deze manier, hoewel het uitroeien ervan ‘erg moeilijk’ is, is het ook niet onmogelijk. Daarom stelt hij voor om meer te investeren in ‘genetische manipulatietechnieken of verzorging in gevangenschap’. ‘Er is een beheersplan nodig, iemand die het orkest leidt’, besluit hij.