Judith Goeree
De Spaanse partij Vox heeft in het Congres een wetsvoorstel ingediend om het dragen van de burka en de nicab in openbare ruimtes te verbieden. Daarnaast wil de partij het verplichten van deze kleding door derden strafbaar stellen. Wie vrouwen daartoe dwingt—via geweld, intimidatie of andere vormen van dwang—riskeert volgens het voorstel een gevangenisstraf tot vier jaar. Ook voorziet Vox in boetes tot 600 euro voor vrouwen die deze kleding in het openbaar dragen, met een maximum van 30.000 euro bij herhaalde overtredingen.
Waarom Vox burka en nikab wil verbieden
Volgens Vox bedreigen de burka en de nicab de “persoonlijke identiteit van vrouwen” en de “westerse levensstijl”. De partij ziet deze kledingstukken als symbolen van islamistische gebruiken die haaks staan op de Spaanse cultuur. Het voorstel past binnen haar bredere kritiek op multiculturalisme en het beleid van open grenzen, dat volgens Vox de import van niet-westerse gewoonten bevordert.
Pepa Millán, woordvoerder van Vox in het Congres, verklaarde tijdens een persconferentie dat het voorstel bedoeld is om vrouwen te beschermen én om de “westerse identiteit” van Spanje te verdedigen. Daarbij gebruikte ze de termen burka en nicab ten onrechte als synoniem voor de hijab, de hoofddoek die enkel haar en hals bedekt en in veel islamitische landen een religieus symbool is.
Politieke gevolgen van Vox-voorstel in Spanje
Met dit wetsvoorstel dwingt Vox andere partijen, zoals de conservatieve Partido Popular (PP) en het Catalaanse Junts, om kleur te bekennen. Beide partijen onthielden zich eerder van stemming over soortgelijke voorstellen, maar staan nu onder druk van electorale concurrenten: respectievelijk Vox en het ultrarechtse Aliança Catalana.
Junts heeft al aangekondigd dat het bij een toekomstige Catalaanse regering het dragen van de burka, de nicab en de burkini in openbare ruimtes en in openbare ruimtes en instellingen voor minderjarigen, zoals scholen en jeugdcentra, wil verbieden. Het voorstel van Vox komt na eerdere initiatieven in het Catalaanse parlement, die toen stuitten op brede politieke weerstand. Alleen Aliança Catalana en de PP onthielden zich van stemming.
Wat zegt de Spaanse wet over een burkaverbod?
De juridische houdbaarheid van het voorstel is onzeker. In 2013 vernietigde het Spaanse Hooggerechtshof een gemeentelijke verordening in Lleida die het dragen van de burka in publieke gebouwen verbood. De rechters stelden dat de vrijheid van godsdienst alleen via een nationale wet kan worden beperkt. Een verbod zou, zo waarschuwde het hof, vrouwen juist kunnen weren uit het openbare leven in plaats van hen te beschermen.
Vox verspreidt debat burka en nikab naar regio’s
Vox wil de discussie niet beperken tot het nationale parlement, maar het voorstel ook indienen in de parlementen van de autonome regio’s. Juridisch kunnen die regio’s echter geen landelijke verboden instellen, omdat de bevoegdheid over burgerrechten en strafrecht bij de nationale overheid ligt. De stap heeft dus vooral een symbolisch en politiek doel: het debat verspreiden, de druk op andere partijen opvoeren en het eigen profiel versterken in de aanloop naar komende regionale verkiezingen.
Met dit wetsvoorstel sluit Vox aan bij andere Europese radicaal-rechtse partijen, zoals die van Marine Le Pen en Geert Wilders, die zich verzetten tegen islamitische symboliek in de publieke ruimte.
Na Jumilla zijn islamitische feesten in Aragón het volgende doelwit van Vox