Het gaat dan om varianten van het coronavirus die bij besmetting ernstigere symptomen veroorzaken en waartegen de beschikbare vaccins niet of minder effectief zijn. Epidemiologen zijn er het over het algemeen over eens dat het coronavirus onder ons zal blijven circuleren, dat er af en toe nog uitbraken zullen voorkomen maar dat besmettingen met het virus steeds milder zullen verlopen.
Niet waarschijnlijk
Dat het huidige coronavirus in steeds minder dodelijke slachtoffers zal eisen, komt door de inmiddels opgebouwde weerstand door vaccinaties en doorgemaakte infecties. Een virusmutatie zou dus roet in het eten kunnen gooien van deze postieve prognose. Een situatie die door epidemiologen echter niet waarschijnlijk wordt geacht, maar die ook weer niet kan worden uitgesloten.
Een van de Spaanse ziekenhuizen die het opduiken van een virusmutatie in de gaten houden is het Hospital Universitario de la Paz in Madrid. Omdat het aantal besmettingen in Spanje sterk is afgenomen, wordt hier dagelijks van alle positieve tests de genetische structuur van het coronavirus geanalyseerd. Een virusvariant kunnen uitsluiten duurt per monster tussen de 4 en 7 dagen. De resultaten worden samen met die van de 35 andere ziekenhuizen die deze analyses uitvoeren opgenomen in een database.
Wereldwijde database
Deze database wordt door ziekenhuizen en laboratoria uit de hele wereld aangevuld en is toegankelijk voor alle wetenschappers die zich met covid-19 bezighouden. Met de gegevens kan precies worden bijgehouden hoe het coronavirus zich ontwikkelt en wanneer dit een groter gevaar wordt voor de volksgezondheid. Op verzoek van de Europese Commissie moeten alle lidstaten nu minimaal tussen de 5 en 10 procent van de positieve coronatests analyseren op de genetische structuur. Dat zou voldoende moeten zijn om een nieuwe circulerende variant te kunnen opsporen.
Situatie onder controle
Begin 2021 won als eerste de alfavariant terrein in Spanje. Daarna maakte in het voorjaar de nog besmettelijkere deltavariant zijn opmars en is sindsdien de dominante virusvariant. Inmiddels is het aantal besmettingen zo sterk gedaald, dat in voornoemd ziekenhuis La Paz nog maar 1 procent van de afgenomen tests positief is. Het percentage positieve tests is een belangrijke indicator voor het verloop van de epidemie. Wanneer het aantal positieve tests 5 procent of lager is, wordt de situatie door de WHO als ‘onder controle’ beschouwd. Afgelopen vrijdag was dit percentage in Spanje gemiddeld 2,8 procent. In Nederland ligt dit met 13,6 procent aanzienlijk hoger.