Elize van Loon
Volgens het Spaanse ministerie van Financiën liggen de totale belastingopbrengsten in Spanje rond de 325 miljard euro. Dat is een historisch hoge opbrengst. Vooral btw en inkomstenbelasting zorgen voor een flinke stijging. Daardoor is er meer geld beschikbaar voor pensioenen, zorg en onderwijs. Maar er klinkt ook kritiek. Want wie draagt eigenlijk de grootste last van deze extra inkomsten?
Voor 2026 bedraagt de schatting zelfs 350 miljard euro. Daarmee schuift Spanje qua belastingopbrengsten op naar de Europese middenmoot. Al blijft het inkomen per hoofd van de bevolking nog achter bij landen als Frankrijk en Duitsland.
Regering past belastingtabellen niet aan
De Spaanse regering past de belastingtabellen bewust niet aan. Zo blijven de extra opbrengsten binnenstromen en kan de staat tekorten dekken. Dat levert financiële stabiliteit op. Tegelijkertijd vergroot het ook het gevoel van ongelijk verdeelde lasten. Veel Spanjaarden middeninkomens merken dat hun koopkracht afneemt. Hogere inkomens worden minder geraakt. Voorstanders van hervormingen zien dit als een teken dat Spanje zijn sociale voorzieningen nog beter kan beschermen. Tegenstanders vinden dat de huidige belastingheffing niet altijd eerlijk is.
Wat is ‘progresividad en frío’?
‘Progresividad en frío’betekent dat belastingen stijgen als lonen en prijzen omhooggaan. Dat gebeurt automatisch: de tarieven veranderen niet, maar mensen betalen toch meer.
Zwaarste druk bij middeninkomens
Vooral gezinnen met een gemiddeld inkomen merken dat ze minder geld overhouden voor dagelijkse uitgaven. Sparen wordt moeilijker en de ruimte voor consumptie krimpt. Critici noemen dit oneerlijk en waarschuwen dat het de koopkracht van een grote groep aantast. Juist deze groep is een belangrijke pijler van de economie.
Voors en tegens
Deze hogere opbrengsten zorgen ervoor dat de overheid belangrijke uitgaven blijven doen. Pensioenen, gezondheidszorg en onderwijs profiteren van dit extra geld. De vraag is of dit op een rechtvaardige manier gebeurt. Voorstanders van de hervorming pleiten voor een eerlijker lastenverdeling. Tegenstanders vinden dat de huidige aanpak nodig is om Spanje financieel gezond te houden.
Cijfers of rechtvaardigheid
Het debat draait om cijfers en om rechtvaardigheid. De overheid moet de balans vinden tussen voldoende inkomsten en een eerlijke lastenverdeling. Voorlopig lijken vooral de middeninkomens de rekening te betalen voor de recordopbrengst van de staat.