Saskia Plazier
Lux, het nieuwste album van de Catalaanse zangeres Rosalía, kwam afgelopen vrijdag uit en werd binnen 24 uur al meer dan 42 miljoen keer gestreamd. Het nieuwe meesterwerk van Rosalía zorgt ervoor dat ze nu definitief behoort tot de gevestigde top van de internationale muziekwereld.
De plaat wordt nu al geprezen als haar meest ambitieuze en grensverleggende werk tot nu toe. Na amper één dag behaalde Lux de titel ‘het grootste debuut van een Spaanstalige vrouwelijke artiest ooit’. De 33-jarige Catalaanse bewijst daarmee opnieuw dat ze een hitsensatie van formaat is. Een van de opvallendste kenmerken van Lux? Rosalía zingt, samen met haar orkest, in maar liefst veertien talen. Van Spaans en Catalaans tot Japans en Siciliaans, ze draait haar hand er niet voor om. In een interview met de Spaanse krant El País zei ze dat dit het album is “waar ze haar hele leven naartoe heeft gewerkt”.
Lux
Na het enorme succes van haar vorige album Motomami uit 2022 is Lux het vierde album van de Catalaanse popsensatie. De verwachtingen waren hoog, misschien wel té hoog. Zeker nadat Berghain, de single die het voorproefje was van Lux, binnen de kortste keren miljoenen luisteraars trok. Het lijkt er echter op dat alle critici nu al eensgezind zijn over het nieuwe album: Rosalía is een ster van wereldformaat en laat met Lux opnieuw zien hoe veelzijdig ze is.
Op de albumcover verschijnt ze als een bijna heilige figuur, geheel in het wit gekleed. De nummers zelf variëren van opera en klassieke invloeden tot snelle beats. Uiteraard ontbreekt ook haar kenmerkende flamencosound niet. In Lux verkent de zangeres en songwriter, zo zegt ze zelf, een spirituele reis aan de hand van het leven van verschillende vrouwen. Ze werd geïnspireerd door de symboliek van religies als het katholicisme en de islam. Het resultaat is een uniek, meeslepend album waarin alles samenkomt: talen, genres en emoties.
Veel samenwerkingen en creatieve vrijheid
Of ze nu zingt in het Spaans, Catalaans, Japans of Siciliaans, Rosalía weet overal ter wereld haar publiek te raken. Ze schopt tegen de gevestigde orde met lef en originaliteit. Een van haar opvallendste nummers heet dan ook “Dios es un stalker”, dat behoeft weinig verdere uitleg.
Het album bevat aria’s, copla’s, rumba’s en klassieke zang. En er zijn subtiele verwijzingen naar hedendaagse religieuze muziek en zelfs naar Yeezus van Kanye West. Dat laatste is geen toeval: Noah Goldstein, een van de twee producers van Lux (samen met Dylan Wiggins), werkte eerder met West. Lux werd opgenomen in Barcelona, Sevilla, Montserrat, Parijs, Los Angeles, New York en Miami. Als dat al niet een wereldomspannend project is.
Ook qua samenwerkingen pakt Rosalía groots uit. Op het album zijn bijdragen te horen van Sílvia Pérez Cruz, Estrella Morente, Björk (met wie ze in 2023 al samenwerkte op de single Oral), Yves Tumor, Yahritza, Carminho, Guy-Manuel de Homem-Christo (van Daft Punk), het London Symphony Orchestra, het jongenskoor van Montserrat en het Orfeó Català.
Toen Rosalía in de Spaanse krant El País werd gevraagd hoe Lux tot stand kwam, antwoordde ze glimlachend en mysterieus: “Daar heb ik over nagedacht, voor het geval iemand me dat vraagt. Maar ik heb geen echt antwoord. Soms gebeuren dingen zonder dat je het beseft.”
Van flamenco tot wereldsound
Rosalía, die voluit Rosalía Vila Tobella heet, begon al op jonge leeftijd met muziek luisteren en maken. Rond haar dertiende ontdekte ze de flamenco en was meteen verkocht. Ze studeerde jarenlang zang en flamenco aan de prestigieuze Escola Superior de Música de Catalunya in Barcelona. Dat is dezelfde muziekschool waarvoor ze nu zelf een studiebeurs aanbiedt aan jonge talenten.
Inmiddels is Rosalía in Spanje en ver daarbuiten een geliefde artieste van wereldformaat, maar dat was lang niet altijd zo. In haar beginjaren kreeg ze veel kritiek van flamencopuristen, die vonden dat ze de flamenco uit de Zuid-Spaanse Romacultuur reduceerde tot een marketingproduct. Critici verweten de van oorsprong Catalaanse zangeres ook dat ze zich een cultuur toe-eigende waar ze zelf geen deel van uitmaakte. Toch wist ze met haar vernieuwende stijl juist een eeuwenoud genre als flamenco nieuw leven in te blazen.
Die tijd lijkt inmiddels ver achter haar te liggen. Rosalía wist zelfs de Spaanse premier zover te krijgen haar te feliciteren. Via een bericht op X feliciteerde Pedro Sánchez de zangeres met Lux. Hij noemde de release een groot succes en prees haar omdat ze met Lux Spanje op muzikaal gebied op de kaart heeft gezet.
¡Enhorabuena, Rosalía, por ese deslumbrante lanzamiento de ‘LUX’!
Has colocado a España en la cima de la música mundial, con el debut más exitoso de una artista hispanohablante femenina en Spotify, llegando a ser ayer la tercera artista más escuchada de toda la plataforma. pic.twitter.com/wdC921K8BN
— Pedro Sánchez (@sanchezcastejon) November 9, 2025
Popster Rosalía zowel bejubeld als verguisd