Ex-minister gebruikte Spaanse belastingdienst tegen kritische journalisten

door Else BeekmanElse Beekman
Montoro en zijn salaris

De voor corruptie en machtsmisbruik onderzochte minister Cristóbal Montoro van Financiën ligt zwaar onder vuur. Uit onthullingen blijkt hoe hij de Spaanse Belastingdienst zou hebben ingezet om journalisten die hem bekritiseerden te intimideren. 

De intimidatie begon eind 2012, toen Montoro in het parlement uithaalde naar kranten die zijn omstreden belastingamnestie bekritiseerden. Met die maatregel gaf hij belastingontduikers de kans hun zwarte geld tegen een belastingtarief van slechts 10% te legaliseren. De minister liet toen al doorschemeren dat hij op de hoogte was van belastingachterstanden bij bepaalde media. Officieel zou het om “de sector in het algemeen” gaan, maar de impliciete dreiging was duidelijk.

“De Spaanse belastingdienst is een dictatuur”

Geheime belastingdossiers tegen journalist Chicote

El País schrijft dat één van de bekendste voorbeelden is het geval van Javier Chicote, journalist bij de krant ABC. Hij publiceerde in 2017 artikelen over betalingen van grote bedrijven aan het advocatenkantoor dat mede was door Montoro was opgericht. Kort daarna startte de belastingdienst een onderzoek naar Chicote, op basis van een intern rapport met de naam “Informe Chicote”. Daarin werd hij beschuldigd van belastingontwijking via een vennootschap, ondanks dat zijn jaarinkomen relatief bescheiden was. Volgens Chicote ging het onderzoek extreem ver, tot aan de financiële erfenis van zijn overleden vader en gegevens over zijn driejarige dochter.

Druk op media en persoonlijke bedreigingen

Ook andere journalisten spreken van directe druk. Radiopresentator Carlos Alsina vertelde hoe Montoro hem en zijn bazen bij Onda Cero persoonlijk ontving en waarschuwde dat hij als minister “het btw-tarief voor digitale boeken bepaalt”, met duidelijke implicaties voor het mediabedrijf. Ook journalist Federico Quevedo vertelde over zijn “calvarie”, waarin hij na het publiceren van kritische boeken werd bedreigd door Montoro en uiteindelijk financieel en mentaal instortte.

Politieke gevolgen en juridisch vervolg

In Spanje wordt verontrust gereageerd op zowel het persoonlijke leed van de journalisten als op de manier waarop een overheidsinstelling als de belastingdienst werd ingezet voor politieke intimidatie. De vraag is nu in hoeverre dit structureel gebeurde en wie er nog meer van wisten.

Momenteel loopt er een gerechtelijk onderzoek naar Montoro’s handelen. Hij zou zijn functie hebben misbruikt om bedrijven uit zijn eigen adviesbureau te bevoordelen. Of dit leidt tot vervolging, is nog onzeker.

Nieuw corruptieschandaal Spanje rond voormalig minister Montoro van Financiën