Else Beekman
Het Spaanse Hooggerechtshof heeft grote vraagtekens gezet bij het interne geldbeheer van de socialistische partij PSOE tijdens de regeringsperiode van Pedro Sánchez. Aanleiding is het ongecontroleerd uitkeren van grote bedragen in contant geld, iets wat volgens betrokkenen jarenlang de norm was binnen de partij.
Tijdens recente verhoren van voormalig partijkaderleden kwamen opmerkelijke praktijken aan het licht, zo schrijft de krant El Confidencial. Zowel rechter Leopoldo Puente als de hoogste aanklager van de anticorruptieafdeling, Alejandro Luzón, toonden zich zichtbaar verbaasd over de manier waarop contante betalingen verliepen binnen de partij.
Volgens verklaringen werd er jarenlang gewerkt met enveloppen vol contant geld. Dat geld ging van de bank naar geldtransporteurs, vervolgens naar het hoofdkantoor aan de Calle Ferraz in Madrid, en uiteindelijk in de handen van partijmedewerkers of zelfs mensen buiten de partij. Er was vrijwel geen controle op de herkomst of de bestemming van de bedragen.
‘Organisatorische cultuur’ of georganiseerde chaos?
Voormalig financieel beheerder Mariano Moreno bevestigde dat het systeem gold voor de gehele partijtop. De uitgaven, vaak gepresenteerd als declaraties voor representatiekosten, werden volgens hem zonder enige echte controle uitbetaald. Bewijsstukken, zoals bonnen en facturen, werden zelden grondig geverifieerd. Een van de betrokkenen noemde het zelfs “de organisatorische cultuur” van de partij.
Celia Rodríguez, secretaresse binnen de partij, verklaarde dat ze regelmatig geld in contant uitkeerde aan onder meer Koldo García, een vertrouweling van voormalig minister Ábalos. Soms gebeurde dit zelfs via derden, zoals motorbezorgers of familieleden van betrokkenen. In totaal zou het gaan om betalingen tot wel 200.000 euro.
Rechter: “Blanco cheques voor wie ze komt halen”
Rechter Puente stelde tijdens het verhoor harde vragen over de noodzaak van zulke grote hoeveelheden contant geld. “Waarom niet gewoon via de bank?”, vroeg hij zich hardop af. Hij waarschuwde dat dit soort praktijken het risico op witwassen enorm vergroot.
Opmerkelijk is dat er regelmatig betalingen plaatsvonden aan ‘een niet nader gespecificeerd collectief’. Daarbij werd niet genoteerd wie het geld ophaalde of waaraan het werd uitgegeven. De controle beperkte zich tot de vraag of bonnen er ‘formeel correct’ uitzagen. De rechter vroeg zich terecht af of iemand simpelweg willekeurige restaurantbonnetjes kon inleveren. Het antwoord: ja, dat kon.
Wat nu?
De verklaringen hebben het tegenovergestelde bereikt van wat de PSOE hoopte: in plaats van duidelijkheid is er nu extra aanleiding voor een aparte justitiële onderzoekslijn. Het wanbeheer van contante betalingen wekt niet alleen verwarring, maar ook vermoedens van fraude of verduistering.
Volgens bronnen binnen justitie komt er zeer waarschijnlijk een afzonderlijk onderzoek naar deze geldstromen. De betrokkenheid van hoge partijfunctionarissen, waaronder voormalige ministers en vertrouwelingen van Sánchez, maakt de zaak politiek zeer gevoelig.
Spanje faalt op alle 19 Europese punten tegen corruptie