Elize van Loon
Bij gekweekte zeedieren denken mensen vaak eerst aan soorten zoals zalm, forel en zeebaars. Maar octopussen? Die worden nog niet gekweekt. Wat zegt de huidige Spaanse wetgeving hierover? Er is geen wet die dit verbiedt. Er is echter ook geen kader dat uitlegt hoe dit moet gebeuren.
In Spanje en de EU bestaan er geen octopuskwekerijen, ondanks de hoge vraag naar deze intelligente weekdieren. Vorig jaar bedroeg de consumptie in Spanje ruim 39.000 ton octopus en inktvis, goed voor een omzet van 460 miljoen euro.
De eerste stappen richting kweek
Om aan de vraag te voldoen, zijn er nu initiatieven om octopussen industrieel te kweken. De Profand-groep kreeg groen licht voor een kwekerij in Galicië, terwijl Nueva Pescanova een megakwekerij op de Canarische Eilanden plande. Toch verloopt het proces moeizaam, mede door ethische bezwaren.
Wat zegt de Wet op dierenwelzijn?
De Wet op het dierenwelzijn van 2023 biedt geen bescherming aan productiedieren; ook de Wet op de mariene teelt van 1985 zegt hier niets over. De regelgeving inzake veehouderijen en de regelgeving inzake de vereisten voor aquacultuur definieert “vissen, weekdieren – inclusief octopussen – en schaaldieren” als gereguleerde dieren, maar biedt geen uitdrukkelijk regelgevend kader voor octopussen. “Er is geen verbod, maar ook geen wettelijke regelgeving”, legt Daniel Dorado, voorzitter van het Centro Legal para la Defensa de los Animales (Juridisch Centrum voor de Verdediging van Dieren) en advocaat gespecialiseerd in dierenrecht, uit in El PAÍS.
Dierenactivisten luiden de alarmbel
Octopussen zijn intelligente dieren en hun gedrag kan complex zijn. Activisten vrezen dat het kweken in kleine tanks leidt tot stress, verwondingen en kannibalisme. Zonder natuurlijke prikkels lopen deze solitaire wezens het risico op ernstig lijden.
Internationale strijd
Landen zoals het VK, de VS en Mexico erkennen octopussen als gevoelige wezens en nemen maatregelen. In sommige Amerikaanse staten is de kweek al verboden, terwijl Frankrijk een wetsvoorstel indiende om deze praktijk stop te zetten.
De ethische vraag: waarom wel koeien, maar geen octopussen?
Productiedieren zoals koeien en kippen vallen al decennialang onder regelgeving. Maar octopussen zijn wilde dieren, zonder duidelijke richtlijnen voor hun welzijn. Activisten waarschuwen dat massaproductie zonder wetenschappelijk inzicht ernstige gevolgen kan hebben.
Duurzaamheidsprobleem: hun vleesetende dieet
Een ander obstakel voor de kweek is voeding. Octopussen zijn vleeseters en zouden in gevangenschap gevoerd worden met vismeel en visolie. Dit legt extra druk op wilde visbestanden, en dat maakt het ecologisch onverantwoord.
Er zijn voor- en tegenstanders, maar de vraag blijft: kan deze intelligente, solitaire zeebewoner zonder leed of schade worden gekweekt? Die vraag is nog niet beantwoord.
Reuzenhaai zwemt langs kust van Marbella en verrast bootpassagiers