Else Beekman
Voor het eerst is in Spanje een levende goudjakhals waargenomen. Natuurkenners zien hierin een teken dat deze slimme en nachtelijke hondachtige zijn territorium uitbreidt.
De goudjakhals werd vlakbij de stad Zaragoza vastgelegd met vangcamera’s. “Het is een vooruitgang”, vertelt bioloog Francisco García, gespecialiseerd in het behoud van carnivoren, aan de krant ABC. Tot voor kort was dit roofdier voornamelijk te vinden in Azië, maar de afgelopen decennia heeft de soort zich via de Balkan verspreid naar het centrum en zuidwesten van Europa. Nu is het dan de beurt aan het Iberisch Schiereiland om kennis te maken met deze intrigerende soort.
Eerdere waarnemingen
De verdenkingen dat er jakhalzen op het Iberisch Schiereiland rondlopen, begonnen vorig jaar. Toen werd een exemplaar dood aangetroffen in Álava (Baskenland). Het was geen toeval. Afgelopen februari werden tijdens één nacht en met een tussenpoos van een paar seconden drie video’s opgenomen met een nieuw exemplaar. “Ik schrok toen ik het zag”, zegt García. Hij kon al snel uitsluiten dat het om een vos of een wolf ging. Soorten waarmee de jakhals wel enkele kenmerken gemeen heeft.
Een slimme en schuwe overlever
De goudjakhals staat bekend om zijn intelligentie en aanpassingsvermogen. Deze eigenschappen hebben het dier in staat gesteld nieuwe gebieden te verkennen en te koloniseren, ver buiten zijn traditionele leefgebieden. De jakhals is voornamelijk een nachtdier en houdt zich overdag schuil. Zijn dieet is gevarieerd en omvat zowel plantaardig voedsel als kleinere dieren, wat bijdraagt aan zijn vermogen om in diverse omgevingen te overleven.
Mensen hoeven niet direct bang te zijn voor dit dier. De goudjakhals is erg schuw en ziet mensen als gevaarlijk. Daarom blijft hij op afstand. Mocht u toch een goudjakhals tegenkomen, dan geldt hetzelfde advies als bij een wolf: blijf kalm en houdt afstand.
De goudjakhals zit qua grootte tussen een vos en wolf in. Hij jaagt op hazen, konijnen en kleine knaagdieren, zoals muizen. Ook eet dit roofdier resten op van de prooi van grotere jagers, zoals de wolf. Maar het dieet van jakhalzen is veel diverser dan dat van bijvoorbeeld de wolf. Zo eten ze soms zelfs fruit.
Een toekomst in Spanje?
Experts voorspellen dat het noordoosten en midden van het Iberisch Schiereiland geschikte habitats zullen zijn voor de goudjakhals. Dit duidt op een mogelijke uitbreiding van de soort in deze regio’s in de nabije toekomst. “Dit is slechts het begin, maar er is geen twijfel mogelijk dat er meer zullen volgen,” merken natuurbeschermers op. Die zien in de komst van de goudjakhals in Spanje een duidelijk teken van de voortdurende veranderingen in de biodiversiteit en de verspreiding van diersoorten. Mede zijn die het gevolg van klimaatverandering en menselijke activiteiten.
Uitdagingen
De vestiging van de gouden jakhals in Spanje brengt nieuwe uitdagingen met zich mee voor natuurbeschermers en beleidsmakers. Die moeten de impact van de nieuwkomer op de lokale ecosystemen en bestaande soorten nauwlettend volgen. Ook zijn stragetieën nodig voor het beheer van de soort, om zowel de jakhals als de inheemse biodiversiteit te beschermen.
Lees ook: Inteelt bedreigt Iberische wolf