Elize van Loon
De Costa Brava is prachtig, maar kwetsbaar. Elke zomer verandert het gebied in een drukke vaarroute voor recreatieboten. Vooral tussen Palamós en Begur wemelt het van jachten, zodiacs en jetski’s. De regels zijn duidelijk: boten mogen niet dichter dan 50 meter bij de rotsen komen. Maar in de praktijk trekken veel bootbestuurders zich daar weinig van aan. Kunnen milieuvoorlichters daar verandering inbrengen?
Zwemmers en kajakkers voelen zich steeds vaker onveilig. “Nog nooit was het zo chaotisch,” zegt een lokale bewoner. “Het is gevaarlijk en absurd.”
Milieuvoorlichters als tegenwicht
Om het gedrag van bootbestuurders te verbeteren, heeft de Catalaanse overheid deze zomer twee milieuvoorlichters ingezet in het beschermde Natura 2000-gebied van het Baix Empordà. Zij spreken bootgebruikers aan, geven uitleg over goed ankeren en verzamelen info over gedrag en beleving. In het natuurpark Cap de Creus zijn al strengere regels van kracht, dus daar is deze maatregel niet nodig.
Volgens de overheid zijn de voorlichters een succes. Ze vergroten niet alleen de bewustwording, maar werken ook samen met de politie om overtredingen aan te pakken. “Ze zijn essentieel voor het behoud van onze natuur,” klinkt het.
Sabotage en frustratie in Mont-ras
In het kustdorp Mont-ras zijn de problemen het grootst. Daar werden voor de derde keer in twee jaar boeien gesaboteerd. De gemeente had net geld geïnvesteerd om de baaien af te bakenen, maar binnen twee dagen waren de boeien alweer verdwenen. SOS Costa Brava vindt dat lokale overheden dit niet alleen kunnen oplossen. Ze pleiten voor een gezamenlijke aanpak en duidelijke regelgeving voor het ankeren.
Om aandacht te vragen voor het probleem, organiseerde de ecologische federatie een symbolische actie. Een menselijke barriere van zwemmers en kajakkers weerde boten uit een baai.
De natuur lijdt onder de drukte
De impact van de bootdrukte is groot. Niet alleen voor zwemmers en bestuurders, ook het ecosysteem lijdt onder de drukte. Ankers beschadigen de zeebodem en kettingen schuren Neptunusgrasvelden weg. Deze plant is uniek voor de Middellandse Zee. Daarnaast vervuilt brandstof het water, ook zeevogels zijn daar het slachtoffer van. Hun verenkleed verliest de beschermende laag door de olie in het water. Zonder duidelijke regels en gezamenlijke inzet dreigt het unieke karakter van de Costa Brava verloren te gaan — zowel boven als onder water.
Geheim zwembad aan Costa Brava trekt nieuwsgierige reizigers