Else Beekman
Greenwashing, in het Spaans aangeduid met ‘ecopostureo’ of ‘ecoblanqueo’ is een misleidende techniek die erin bestaat het marketingimago van een organisatie of bedrijf in de richting van een ecologische positionering te sturen, ook al zijn de acties in werkelijkheid in strijd met het milieu. De OCU en gelijksoortige organisaties uit andere landen, richten zich nu op bedrijven die water in flessen verkopen.
Valse claims
Volgens de organisatie zijn uitspraken als ‘100% gerecycled’ of ‘100% recyclebaar’ duidelijk voorbeeld van valse claims. Omdat, zo leggen ze uit, waterflessen (en andere dranken) de belangrijkste verantwoordelijken zijn voor de plasticvervuiling op de Europese stranden. Elke Europese consument drinkt ongeveer 118 liter flessenwater per jaar.
Kraanwater drinken, waar mogelijk, is beter
“Bij OCU hebben we altijd een duidelijk standpunt ingenomen ten gunste van kraanwater, dat is zuiniger en ecologischer, het beste om te drinken waar mogelijk. Flessenwater is een optie als het niet mogelijk is om kraanwater te drinken, maar de waarheid is dat de duurzaamheid ervan veel te wensen over laat. De oplossing is echter niet om de indruk te wekken dat dit duurzamere of ‘eco’-producten zijn dan ze in werkelijkheid zijn, door te beweren beweringen te doen . Zoals dat de fles waarin het water verpakt is 100% recyclebaar of gerecycled is.
Rapport
De OCU ondersteunt haar beweringen met een rapport opgezet om over betrouwbare gegevens te beschikken. Verschillende Europese consumentenorganisaties voerden een compleet onderzoek uit samen met ClientEarth en ECOS (Environmental Coalition on Standards). Nadat de resultaten bekend waren, zijn er klachten ingediend bij de verpakkingsbedrijven bij de Europese Commissie en het netwerk van consumentenbeschermingsautoriteiten (CPC), met het verzoek een onderzoek hiernaar te starten.
Consumenten hebben waarheidsgetrouwe informaie nodig
Ook heeft OCU het ministerie van Consumentenzaken verzocht te garanderen dat consumenten niet worden misleid met dit soort claims. In plaats daarvan moeten zij worden voorzien van waarheidsgetrouwe, duidelijke en betrouwbare informatie op basis waarvan zij goede keuzes kunnen maken.
Lees ook: Is het kraanwater in Spanje veilig om te drinken?
“We vechten al jaren tegen greenwashing door fabrikanten en handelaren: water is, zoals we zien, geen uitzondering”, met een valse ‘facelift’ van flessen.
Greenwashing-technieken bij flessenwater volgens OCU
Enkele voorbeelden van waterflessen die gebruik maken van greenwashing-technieken en valse claims zijn volgens de OCU:
- “100% recycleerbaar”: Dit kunnen verpakkers niet zeggen. Dat hangt namelijk af van factoren zoals de beschikbare infrastructuur om het materiaal in te zamelen, de efficiëntie van het sorteerproces of de recyclingprocessen: er wordt zelfs geschat dat het recyclingpercentage voor PET-drankflessen slechts 55% in de EU bedraagt. De kans dat deze materialen weer in een fles worden omgezet is ongeveer 30%.
- “100% gerecycled”: Hieruit concludeert men ten onrechte dat de fles volledig uit gerecyclede materialen is gemaakt. De waarheid is dat volgens de wetgeving van de Europese Unie flessendoppen niet van gerecyclede materialen kunnen worden gemaakt. Ook etiketten worden doorgaans niet van gerecyclede materialen gemaakt. Bovendien is het ook gebruikelijk om nieuw (dat wil zeggen niet-gerecycled) plastic aan de fles toe te voegen.
- Vervalste, suggestieve afbeeldingen of een beroep doen op ecologische logo’s: veel waterflessen gebruiken afbeeldingen van gesloten kringlopen, ‘groene’ logo’s of afbeeldingen van de natuur, die het idee van milieuneutraliteit en circulariteit in de levenscyclus van plastic impliceren. Ze wekken zelfs de indruk dat de flessen een positieve impact op het milieu zouden hebben.
Lees ook: In deze steden in Spanje komt het beste water uit de kraan