Else Beekman
De Spaanse koning Felipe VI opende maandag de vijfde editie van het economische forum Wake Up, Spain! met een krachtig pleidooi voor de versterking van Europese waarden en defensie. Voor een publiek van politici, ondernemers en internationale vertegenwoordigers in Madrid waarschuwde hij tegen het terugglijden naar een wereld van machtsrelaties zonder moreel kompas.
“We mogen niet toestaan dat de wereld van het recht, van onze principes en waarden, als iets van gisteren wordt gezien,” stelde hij.
Europa moet weerbaar worden
Volgens de Spaanse koning is het debat over veiligheid en defensie in Europa niet langer uit te stellen. Daarom riep hij op tot het versterken van de Europese capaciteiten in deze domeinen. Zeker nu het internationale speelveld instabieler is geworden door onder meer de Russische inval in Oekraïne. “Het huidige debat over veiligheid is essentieel,” zei hij. “Europa moet dit aangaan met volledige kennis van zijn risico’s, zijn dreigingen, zijn positie en potentieel.”
De koning onderstreepte dat het multilateralisme, de mensenrechten en samenwerking juist nu belangrijker zijn dan ooit. Hij verwees expliciet naar de architectuur van afspraken en instellingen die na de Tweede Wereldoorlog zijn opgebouwd en die een lange periode van vrede, wetenschappelijke vooruitgang en Europese integratie mogelijk maakten.
Waarden als fundament
Felipe VI ziet in de Europese Unie en de democratische rechtsstaat van Spanje directe vruchten van die internationale orde. “Het hoge idee van Europa dat Schuman, Monnet en De Gasperi voor ogen hadden, had nergens anders kunnen ontstaan,” benadrukte hij. De Spaanse democratie, gebouwd op de grondwet van 1978, heeft volgens hem veel te danken aan die Europese context.
Daarom, zo waarschuwde de koning, is het onverstandig om terug te keren naar een wereld van invloedssferen en ruw machtsspel zonder spelregels. In zijn ogen is het zaak dat Europa zich, temidden van geopolitieke spanningen, technologisch geweld en economische ontregeling, juist nu eensgezind toont.
Spanje als voortrekker
Felipe VI ziet voor Spanje een kans om een leidende rol te spelen in de Europese toekomst. “Dit is een historisch moment,” zei hij. “Spanje kan samen met onze partners bijdragen aan een sterker Europa.” In zijn afsluitende woorden hoopte hij dat het forum, georganiseerd door de krant El Español, niet alleen debat aanwakkert, maar ook tot breed gedragen inzichten leidt. “Zodat we de komende decennia net zo veerkrachtig tegemoet kunnen treden als de afgelopen 48 jaar van democratie.”
Het forum, dat georganiseerd wordt door El Español, Invertia en Disruptores, brengt deze week in de Casa de América in Madrid toonaangevende stemmen uit politiek, wetenschap en bedrijfsleven samen onder het motto: De uitdagingen van Spanje voor de nieuwe wereldorde.
Lees ook: Belangrijkste momenten uit tien jaar koningschap Felipe VI van Spanje