Else Beekman
Doñana, gelegen ten zuidwesten van Sevilla, is een knooppunt van biodiversiteit en trekvogelroutes. Het delicate evenwicht van dit ecosysteem wordt echter bedreigd door aardbeienteelt, waarvan een groot deel naar Europa gaat.
Door de jaren heen hebben boeren in het gebied illegaal 850 waterputten gegraven om de droogte te bestrijden. Dit heeft geleid tot een vermindering van de watervoorraad, waardoor belangrijke lagunes zoals Santa Olalla droogvallen – een fenomeen dat de afgelopen decennia slechts een paar keer is voorgekomen.
Financiële ondersteuning
In een poging om zowel de economie als de natuur te redden, heeft de Spaanse minister van milieu, Teresa Ribera, €350 miljoen toegezegd voor ‘sociale herstructurering’ in het gebied. Dit zou kunnen betekenen dat sommige boeren hun land verkopen of hun activiteiten naar andere gebieden verplaatsen. Dit besluit markeert een belangrijke verschuiving in het beleid, waarbij prioriteit wordt gegeven aan duurzaamheid boven korte-termijn economische belangen. De uitvoering van deze maatregelen is echter nog niet bekendgemaakt.
Andalusië koopt 7.500 hectare grond voor vogels
De Junta de Andalucía (PP) heeft in september de aankoop aangekondigd van 7.500 hectare grond in Doñana. Zo wil het regiobestuur de duizenden vogels behouden die elk jaar de moerassen bezoeken. De Junta is van plan de uitbreiding van het Doñana Nationaal Park voor te stellen tot deze gronden, die in staatseigendom zullen komen.
Illegale putten
Deze overname lost echter niet het probleem op van de illegale putten die worden gebruikt voor de aardbeienteelt, waardoor de watervoerende laag van Doñana is uitgeput. De aankoop van het landgoed Veta la Palma, met zijn ondergelopen vijvers, wordt gezien als een positieve stap in de richting van het herstel van de biodiversiteit van het gebied.
De regering heeft de aankoop voorzichtig verwelkomd, maar erkent dat deze het watertekort in Doñana niet aanpakt. De minister voor Ecologische Transitie heeft de Junta opgeroepen een voorgestelde uitbreiding van geïrrigeerd land nabij Doñana in te trekken en verantwoording af te leggen over hoe de fondsen voor het park zijn gebruikt.
De toekomst van Doñana
Juanjo Carmona van het WWF ziet Doñana als een “laboratorium” voor klimaatverandering. Hier worden de gevolgen van inactiviteit duidelijk zichtbaar, maar het biedt ook hoop voor wat kan worden gered met tijdige interventie. Hij benadrukt de noodzaak om de economie te diversifiëren en stelt voor om toerisme verder te ontwikkelen.
De regio heeft recentelijk uitzonderlijke weersomstandigheden meegemaakt, met hoge temperaturen die ver boven het seizoensgemiddelde liggen, en hevige regenbuien die onvoldoende door de droge bodem worden geabsorbeerd.
Lees ook: Doñana van Werelderfgoed tot “stinkende vijver”