Else Beekman
Deze Ley de Seguridad Ciudadana (Wet voor de veiligheid van burgers) werd in 2015 zonder steun van de oppositie aangenomen door de Spaanse regering onder leiding van Mariano Rajoy, die met zijn Partido Popular een absolute meerderheid had in het Spaanse parlement.
De wet staat administratieve sancties toe voor veel vormen van politiek protest. Dit betekent dat mensen hoge geldboetes kunnen krijgen zonder tussenkomst van justitie als ze demonstreren. Volgens de toenmalige regering was de wet nodig om de openbare orde te handhaven. Die werd in de jaren van crisis regelmatig verstoord door talloze protesten van boze burgers tegen de bezuinigingen, gedwongen huisuitzettingen en tegen de alomtegenwoordige corruptie binnen de Spaanse overheid.
De wet voorzag naast een verbod op demonstraties zonder toestemming vooraf van de betreffende autoriteiten ook in de mogelijkheid illegale immigranten onmiddellijk uit te zetten zonder dat ze de mogelijkheid kregen om asiel aan te vragen.
Als de wet wordt ingetrokken is het voor burgers ook weer mogelijk foto’s en video’s van politieagenten zonder toestemming te verspreiden ongeacht of deze het recht op privacy van functionarissen schenden. Onder de wet stonden daarop hoge boetes.
Muilkorf
Bij tegenstanders stond de wet bekend als de ‘muilkorfwet’ omdat deze wezenlijke vrijheden zoals die van expressie zou aantasten. Bovendien zagen ze in de wet een poging van de regering om de bevolking de mond te snoeren. De overheid zou zichzelf beschermen door van Spanje langzaam een politiestaat te maken. Een gevoelig punt, want veel oudere Spanjaarden herinneren zich nog goed de tijd waarin dictator Franco in Spanje de scepter zwaaide en met zijn Tribunaal voor de Openbare Orde politieke ‘misdrijven’ tegen de toenmalige regering bestrafte. Volgens de wet kon het zonder toestemming demonstreren je een boete opleveren tussen de 30.000 en 600.000 euro.
Boetes verlaagd
Met de hervorming die de coalitiepartijen PSOE en Unidas Podemos door willen voeren, zullen boetes die als buitensporig worden beschouwd worden verlaagd en zullen evenredigheidscriteria worden toegepast, aangepast aan de inkomenscapaciteit van de gesanctioneerde personen, evenals hun leeftijd in het geval van minderjarigen.
Lees ook: Muilkorfwet in Spanje weer van kracht tijdens noodtoestand wegens virus
Het besluit heeft geleid tot een diepe malaise bij de veiligheidstroepen, die van mening zijn dat de hervorming hun hulpeloosheid vergroot. Politiebonden dringen er bij de regering op aan het verbod op het verspreiden van foto’s en videos van agenten in functie te handhaven.