Elize van Loon
De zomer van 2024 was zinderend heet in Spanje en andere delen van Europa. Volgens een nieuw onderzoek van ISGlobal zijn er in Europa meer dan 62.000 mensen overleden door extreme hitte. Spanje staat met 6.700 hitte-slachtoffers op de tweede plaats, net achter Italië.
Ook dit jaar was de zomer extreem heet in Spanje. Volgens voorlopige cijfers van het Spaanse monitoringssysteem MoMo zijn er in augustus 2025 alleen al meer dan 2.100 mensen overleden door aanhoudende hitte. Dat is het hoogste aantal sinds het systeem in gebruik is. Experts vrezen dat het totaal dit jaar nog hoger uitvalt dan in 2024.
Nederland en België blijven tijdens kwakkelzomer niet gespaard
Uit een analyse in Nature Medicine blijkt dat in Nederland tussen de 119 en 341 mensen vroegtijdig zijn overleden in de kwakkelzomer van vorig jaar. In België werd een lichte oversterfte van ongeveer 428 mensen vastgesteld. De slachtoffers waren vooral 65-plussers.
Ouderen en vrouwen extra kwetsbaar bij hitte
Vooral ouderen en mensen met een zwakke gezondheid lopen risico bij hoge temperaturen. Ook vrouwen zijn steeds vaker slachtoffer. In 2024 waren er bijna 50% meer hittegerelateerde complicaties dan bij mannen. In veel gevallen gaat het niet om een zonnesteek, maar om het onvermogen van het lichaam om langdurige warmte te verwerken.
Binnenland zwaarder getroffen dan kust
Opvallend is dat de hoogste sterftecijfers niet in de warmste kustgebieden voorkomen, maar juist in het binnenland. Palencia, Ávila en Zamora spannen de kroon. Sevilla, bekend om zijn verzengende zomers, kende relatief weinig hitte-slachtoffers.
Nieuw waarschuwingssysteem kan levens redden
Wetenschappers hebben een systeem ontwikkeld dat gevaarlijke hittepieken tot een week van tevoren kan voorspellen. Vooral in Zuid-Europa, waar de sterfte het hoogst is, kan dit van grote waarde zijn—mits het tijdig en breed wordt ingezet. Het systeem is ontworpen om gevaarlijke hittepieken tot een week van tevoren te voorspellen. Dat geeft overheden, zorginstellingen en burgers de kans om tijdig maatregelen te nemen—zoals het openen van koelruimtes, het informeren van kwetsbare groepen en het aanpassen van werkschema’s
Klimaatverandering
Europa warmt twee keer zo snel op als het wereldgemiddelde. Volgens een aanvullend rapport is bijna 70% van de hittegerelateerde sterfgevallen direct toe te schrijven aan klimaatverandering.