Else Beekman
De regering van de regio Madrid, onder leiding van Isabel Díaz Ayuso, heeft scholen opgeroepen om uitingen van steun aan Palestijnen te verwijderen. Het gaat om onder meer pro-Palestijnse uitingen zoals vlaggen, posters en andere symboliek die als politiek wordt bestempeld. Dubbel is dat dezelfde overheid in 2022 nog het onderwijs stimuleerde om actief solidariteit met Oekraïne te tonen.
Verschillende Madrileense scholen bevestigen aan El País dat zij recent van onderwijsinspecteurs mondeling instructies hebben gekregen om uitingen van steun aan Gaza weg te halen. Volgens een gepensioneerde docent die betrokken is bij het collectief Marea Palestina: la educación contra el genocidio, zijn deze richtlijnen breed verspreid over zowel openbare als deels gesubsidieerde scholen (colegios concertados). Zijn groep bereidt juridische stappen voor tegen de regionale overheid.
Duidelijke dubbele maat
De strikte houding ten aanzien van steun voor Palestina contrasteert met de aanpak rond Oekraïne. Toen Rusland in 2022 Oekraïne binnenviel, riep Ayuso op tot steun en organiseerden ruim 1.500 scholen inzamelacties voor Oekraïense vluchtelingen. Kinderen mochten posters maken, en lessen over de oorlog werden aangemoedigd.
Volgens critici laat deze aanpak zien dat de beleidslijn van de Madrileense regering draait om politieke voorkeur in plaats van om neutraliteit. “De ene oorlog wordt veroordeeld, de andere genegeerd,” aldus docent Carlos Díez Hernando. Hij wijst erop dat het tonen van de Palestijnse vlag en het bespreken van het conflict in de klas juist past binnen het wettelijk recht op vrijheid van onderwijs en autonomie van scholen.
Officiële reactie en kritiek
De Madrileense onderwijsautoriteiten ontkennen dat er een algemeen verbod op pro-Palestijnse uitingen is uitgevaardigd. Volgens een woordvoerder wijst men scholen juist op hun plicht tot politieke neutraliteit wanneer er meldingen binnenkomen. Toch spreken meerdere schooldirecteuren anoniem over “druk” en “verbaal opgelegde richtlijnen”.
Regeringswoordvoerder Miguel Ángel García Martín verklaarde dat scholen geen plek zijn voor politieke standpunten: “Daarvoor zijn het parlement en andere fora. In het onderwijs praten we over vrede en diplomatie.” Hij verwijt linkse groeperingen dat zij scholen willen inzetten voor “sociale manipulatie”.
Ook in Andalusië pro-Palestijnse uitingen op een school verboden
Niet alleen Madrid legt beperkingen op. In Cádiz moest vorige week een middelbare school zowel een Palestijnse als een Oekraïense vlag verwijderen na instructie van de regionale overheid. Die baseerde zich op een uitspraak van het Spaanse Hooggerechtshof uit 2020, die het gebruik van niet-officiële vlaggen op overheidsgebouwen verbiedt.
Verzet vanuit onderwijs op ‘verbod’ Palestijnse vlaggen
Ondanks de druk gaan veel docenten door met hun acties. In het Círculo de Bellas Artes in Madrid hielden leraren een wake met als doel het eisen van een wapenembargo tegen Israël. Ook ouders en familieverenigingen laten van zich horen. De federatie Giner de los Ríos spreekt van ongepaste bemoeienis en wijst op de schrijnende situatie in Gaza, waar volgens hen inmiddels 20.000 kinderen zijn omgekomen. “We kunnen dit als samenleving niet toestaan,” aldus woordvoerder Mari Carmen Morillas.
Geen Spanje op Eurovisie als Israël meedoet