Else Beekman
Andalusië heeft maandagochtend een preventieve waarschuwing voor tsunami’s afgekondigd na een krachtige aardbeving Almería. De beving, met een kracht van 5,4, is de zwaarste in het gebied sinds 1930. Hoewel er geen gewonden zijn gemeld, volgden tientallen meldingen en lichte schade aan gebouwen.
Het seismologisch centrum registreerde het epicentrum voor de kust van Níjar, ter hoogte van Cabo de Palos, rond 7.13 uur. Volgens het Instituto Geográfico Nacional (IGN) werd de aardbeving in brede delen van Andalusië gevoeld, van Almería tot Málaga en Granada. Het was de grootste beving in bijna een eeuw tijd. Het regionale noodnummer 112 kreeg meer dan 30 meldingen van mensen die het trillen opmerkten of lichte schade constateerden.
In Almería zelf raakten onder meer een café in het vliegveld en een autobedrijf licht beschadigd door vallende plafonddelen en losgekomen stenen. De regionale minister van Binnenlandse Zaken, Antonio Sanz, benadrukte dat de materiële schade beperkt bleef.
Risico op tsunami
Vanwege het risico op een mogelijke tsunami heeft de Junta de Andalucía uit voorzorg de situatie ‘operatief nul’ van het Noodplan voor Zeebevingen geactiveerd. Dit betekent dat er geen directe evacuatie volgde, maar dat autoriteiten het gebied actief blijven monitoren. Andalusië is momenteel de enige Spaanse regio met een dergelijk specifiek noodplan voor zeebevingen. De activering dient vooral voor het nauwgezet volgen van naschokken en snelle communicatie met de bevolking.
Sinds de eerste beving zijn er nog achttien naschokken geregistreerd, die volgens Sanz in intensiteit afnemen.
Advies aan de bevolking
De autoriteiten roepen mensen op om voorbereid te zijn op mogelijke nieuwe schokken. De noodhulpdiensten herinneren eraan hoe belangrijk het is om bij een aardbeving kalm te blijven en veilige plekken op te zoeken:
- Blijf waar u bent: binnen onder een stevige tafel, bed of deurpost, buiten uit de buurt van muren en kabels.
- Gebruik nooit de lift na een beving.
- Ga alleen naar buiten als er zichtbare schade is.
- Stop de auto als u onderweg bent en blijf in het voertuig zitten.
- Verleen alleen hulp aan gewonden als u weet hoe dat moet.
De regionale overheid verwijst voor meer informatie naar de handleiding van de Agencia de Emergencias de Andalucía, waarin alle basisadviezen staan om risico’s bij een aardbeving of tsunami te beperken.
Oorzaak verhoogd risico in de Alboránzee
De Alboránzee, het deel van de Middellandse Zee tussen Spanje en Noord-Afrika, kent een verhoogd risico op aardbevingen en tsunami’s. Dit komt doordat hier de tektonische platen van Afrika en Eurazië tegen elkaar schuiven. De opbouw van spanning door deze bewegingen leidt regelmatig tot zeebevingen, die soms krachtige schokken veroorzaken. Geologen beschouwen het gebied als een van de meest seismisch actieve zones in de westelijke Middellandse Zee.
Volgens recente onderzoeken is het risico op een grote tsunami aan de Spaanse kust in de komende dertig jaar aanzienlijk toegenomen. Een zeebeving in de Averroes-breuklijn zou golven tot zes meter kunnen veroorzaken in de Alboránzee. Die zouden binnen een half uur de kust kunnen bereiken.
Daarom geldt de Middellandse Zeekust van Valencia tot Málaga en de Balearen als bijzonder kwetsbaar, ook omdat klimaatverandering effecten kan hebben op tektonische activiteit. Daarom pleiten de Commissie voor de Oceanen van UNESCO en het Spaanse onderzoeksinstituut CSIC voor een effectief waarschuwingssysteem en meer voorlichting aan de bevolking. Daarmee kunnen kustgemeenten zich beter voorbereiden op een mogelijke evacuatie.
Reëel tsunami-gevaar aan Spaanse kust bevestigd