De Kilometer-nulplaat markeert de oorsprong van de zes Spaanse rijkswegen. Deze snelwegen starten vanuit Madrid richting Baskenland, Catalonië, Valencia, Andalusië, Extremadura en Galicië. Over het geografische middelpunt van het land is niet iedereen het eens.
Twee steden in Madrid betwisten de erkenning als geografisch middelpunt van Spanje op basis van historische en wiskundige argumenten. Alternatieve theorieën plaatsen het hart van het land in de buurt van twee steden in Toledo.
Het blijkt een debat te zijn zonder een duidelijke wiskundige oplossing. Waar is echt het centrum van Spanje? Ondanks zijn compacte vorm betekenen de onregelmatigheden van het Spaanse schiereiland – dus Portugal of Andorra niet inbegrepen – dat zelfs de experts het niet eens zijn.
De realiteit, buiten geografische berekeningen, is dat de twee gemeenten in Madrid Getafe en Pinto al tientallen jaren strijden voor deze eer. Deze twee steden in het zuiden van de Autonome Gemeenschap van Madrid legden allerlei argumenten op tafel om hun stelling te verdedigen. Toch blijkt de regionale regering al meer dan eens vermeden te hebben om hierover een beslissing te nemen. De toekenning van een dergelijke erkenning is namelijk niet bij wet geregeld.
Getafe en zijn ‘Engelenheuvel’
Inwoners van Getafe twijfelen er niet aan dat hun gemeente met de eer kan strijken. Het waren namelijk de Arabieren die bij hun aankomst op het schiereiland metingen deden en het raadsel oplosten: de heuvel Cerro de los Ángeles is volgens die berekeningen het exacte centrum van het schiereiland. Het is als zodanig op een meer voor de hand liggende manier erkend.
Alfonso VI bouwde een hermitage op de top van de heuvel en in de 20e eeuw wijdde Alfonso XIII er een standbeeld van het Heilig Hart in. De strategische waarde leidde er zelfs toe dat dit punt een plaats werd waarover tijdens de burgeroorlog door de twee strijdende partijen werd geruziet. Het huidige monument werd vervolgens door Franco in 1965 ingehuldigd.
Pinto
In het geval van Pinto was tot de jaren zestig een ronde steen te zien met een kruis erop. Deze stond bekend als “La Exacta”. Tegenwoordig is er op die plaats een monoliet tussen de straten van het ziekenhuis en Maestra María del Rosario. Volgens de legende van de ark begroeven de moslims op deze plaats een ark met de instrumenten die ze hadden gebruikt om hun metingen te doen.
Andere historische documenten die in ieder geval aantonen dat de gemeente in het verleden als het centrum van het schiereiland werd beschouwd, zijn enkele literaire werken uit de 18e eeuw. In een klucht van Ramón de la Cruz wordt op een gegeven moment gezegd: “… ik schilder, dat het centrale punt van Spanje pronkt…” In een werk van Antonio Moya uit 1756 wordt uitgelegd dat Pinto verwijst naar het Latijnse Punctum (punt), omdat het het centrale punt van het schiereiland is.
Méntrida en Maqueda, de alternatieven
Omdat het vanuit geografisch oogpunt een buitengewoon complexe kwestie is, zijn er mensen die de afgelopen jaren alternatieve theorieën hebben gelanceerd voor die van Pinto en Getafe. Het zou dan niet gaan om de twee steden in Madrid maar om twee in de provincie Toledo.
Een daarvan is het punt op het Spaanse schiereiland dat het verst van de zee ligt. Deze eer valt toe aan het gebied rond Maqueda. Een andere versie uit 2007 stelt dat we het geografische centrum op 4,5 kilometer van Méntrida (Toledo) vinden en op 30 kilometer van Madrid.