Het plan van de PP-regering in Andalusië betreft de legalisatie van boerderijen die rood fruit telen in de regio Huelva die buiten het aangewezen irrigatiegebied liggen. Deze boerderijen hebben illegale waterputten gebruikt om water te onttrekken, wat heeft bijgedragen aan de uitputting van de watervoerende laag in het Doñana National Park-gebied. Dit is een van Europa's belangrijkste wetlands en staat eveneens op de werelderfgoedlijst van Unesco.
ADVERTENTIE
Lees ook: Andalusië tekent doodvonnis voor Spanje's belangrijkste wetland
Ondanks het gebrek aan water blijven de illegale boerderijen werkgelegenheid en inkomen bieden aan gemeenten. Dat leidt tot discussie over de vraag of ze moeten worden gelegaliseerd als irrigatieboerderijen. Dit zou de toch al schaarse watervoorraden verder onder druk zetten en de milieuproblemen verergeren die worden veroorzaakt door overexploitatie van de watervoerende laag.
Spanningen binnen de Europese Commissie
In Brussel leidt het onderwerp tot spanningen binnen de Europese Commissie. De Spaanse premier Pedro Sánchez en PP-partijleider Alberto Núñez Feijóo zijn de hoofdpersonen in de strijd. Deze omvat kwesties als waterschaarste, de belangen van de aardbeientelers, de werkgelegenheid, uitspraken van Europese rechtbanken en aanstaande gemeentelijke en regionale verkiezingen.
Von der Leyen steunt eurocommissaris
Manfred Weber, voorzitter van de Europese Volkspartij, beschuldigde de eurocommissaris van Milieu ervan campagne te hebben gevoerd voor Pedro Sánchez op Doñana. Dat zette de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, ertoe aan het beleid van de commissaris te verdedigen. Zij steunt Virginijus Sinkevicius temidden van kritiek van de Europese Volkspartij op zijn vermeende steun aan Pedro Sánchez in het debat over de regularisatie van irrigatie in Doñana.
EC is onpartijdige hoedster van EU-verdragen
Naar eigen zeggen vervult de Commissie haar rol bij het beheer van de naleving van de uitspraak van het Hof van Justitie van de EU om het wetland, het grootste waterrijke gebied van Europa, te beschermen. De woordvoerder van de Commissie en de woordvoerder van Milieu benadrukten beiden dat de Commissie een onpartijdige hoedster is van de EU-verdragen. Hiertoe hebben ze vier ontmoetingen gehad met de Spaanse autoriteiten over de Doñana-zaak.
Politieke winst
De PP heeft vervolgens alle zware artillerie tevoorschijn getoverd om Sánchez' vermeende misbruik van instellingen te bestrijden. Hij zou alleen maar inzetten op Doñana met politieke winst als inzet. Daarbij verwijst de PP ook naar het feit dat de huidige staat van Doñana en de intensieve landbouw er omheen grotendeels tot stand zijn gekomen in de decennia dat de PSOE de regio Andalusië bestuurde.
Uitgedroogd Doñana zal bron van CO2-uitstoot zijn
Ondertussen doen milieuactivisten hun best het belang van het beschermen van Doñana voor het voetlicht te brengen. In El País betoogt Enrique Moreno-Ostos, professor ecologie aan de Universiteit van Malaga, dat als Doñana uitdroogt, het gebied een bron van CO2-uitstoot zal worden. De professor heeft het verband bestudeerd tussen de uitstoot van broeikasgassen met de uitdroging van grote watermassa's, zoals het Aralmeer in Centraal-Azië.
Lees ook: WWF: Dubbel zoveel illegale landbouwgrond in Doñana dan geschat
Doñana als "potentiële ramp"
Moreno-Ostos bestudeert nu de effecten van uitdroging van wetlands op de koolstofemissies. Hij waarschuwt dat de vernietiging van wetlands kan leiden tot een aanzienlijke toename van de CO2-uitstoot. Hij noemt Doñana als een potentiële ramp, omdat overexploitatie van de watervoerende laag er een bron van emissies van zou kunnen maken.
De professor bekritiseert daarom ook het voorstel van de partijen PP en Vox in Andalusië om de illegale irrigatie rond Doñana te legaliseren. Hij stelt dat dit het reeds aanwezige milieuprobleem alleen maar zou verergeren.
Mislukte aardbeienoogsten
Ondertussen blijkt het kleine beetje water dat er nog is niet genoeg meer te zijn voor de legale aardbeien- frambozen- en bosbessenteelt in de omgeving. Laat staan als het oppervlak van legaal te irrigeren land wordt uitgebreid. Het beeld van mislukte oogsten door gebrek aan water komt steeds vaker voor. Minder regenval deze winter heeft de situatie van de uitgeputte ondergrondse reserves nog verder verslechterd.
Oproep tot boycot rood fruit uit Huelvo
De situatie van de boeren die wel alles netjes volgens de regels doen wordt volgens Freshplaza.es nog moeilijker gemaakt door oproepen tot een boycot van aardbeien uit Huelva op sociale media. Die boycotten kwamen op gang na de goedkeuring van het Andalusische parlement van het voorstel tot regulering van 1.900 hectare in het Doñana-gebied. De boycot kan gevolgen hebben voor de reputatie van boeren die helemaal niets te maken hebben met de uitputting van Doñana's hulpbronnen.
Lees ook: Bewuste consumenten willen steeds minder Spaanse aardbeien
Extra bedreiging afkomstig van toeristenoord Matalascañas
Epe.es benadrukt een ander gevaar voor het water in Doñana in de vorm van het toeristenoord Matalascañas. Voor dat gevaar heeft dertig jaar geleden ook WWF al gewaarschuwd. De watervoorziening van de stad die zomers overspoeld wordt door toeristen is grotendeels afkomstig uit het Doñana Nationaal Park. Compleet met zwembaden, golfbanen en talloze hotels bereikt het stadje in de zomer een bevolking tot 300.000 mensen.
Matalascañas werd oorspronkelijk gebouwd als nationaal toeristisch centrum tijdens de dictatuur van Franco. Het was bedoeld als een nieuw Benidorm of Torremolinos, met het idee om internationale toeristen naar een luxe resort nabij een uniek natuurpark te lokken. Rijke families brachten er hun vakanties door en bouwden er villa's en sloegen waterputten. Nu bevinden zich tientallen luxe hotels en nog meer urbanisaties op slechts een uur rijden van Sevilla.
De uitbreiding van de afvalwaterzuiveringsinstallatie van Matalascañas laat op zich wachten en bevindt zich momenteel in een "alternatieve studie" en zal naar verwachting pas in 2027 worden voltooid. Dit is een van de belangrijkste projecten die moet worden voltooid om het probleem van het watertekort aan te pakken.
Lees ook: Hoe het Andalusische Benidorm een einde maakt aan wetland Doñana
