Else Beekman
Volgens een Spaanse EHBO-specialist zouden we allemaal een bepaald medicijn standaard in huis moeten hebben. Het wordt steeds minder vaak gebruikt, terwijl het juist in acute situaties van levensbelang kan zijn.
Vroeger lag het in vrijwel elk medicijnkastje, maar inmiddels zijn veel mensen het vergeten. En dat kan ernstige gevolgen hebben.
Aspirine als levensredder
Bij een hartinfarct telt elke seconde. Het lichaam vormt dan vaak een bloedprop die de bloedtoevoer naar het hart blokkeert. Een eenvoudig middel dat in veel gevallen direct verlichting kan bieden, is aspirine. Het remt de samenklontering van bloedplaatjes, waardoor het stolsel zich minder snel vormt of zelfs deels kan oplossen.
De Spaanse Miguel Assal, ervaren specialist en opleider spoedeisende hulp, legt in een virale TikTok-video uit hoe belangrijk aspirine kan zijn bij een vermoed infarct. Hij legt uit hoe aspirine inwerkt op het bloed en adviseert om in een noodgeval direct een halve tablet (250-300 mg) te kauwen. “Door het te kauwen komt het sneller in je bloedbaan terecht dan wanneer je het in z’n geheel doorslikt,” aldus Assal.
@miguelassal 4 claves para sobrevivir a un infarto si estás solo en casa . #emergencias #urgencias #infarto #comosobrevivir #salvarvidas #primerosauxilios
Dr. Jan Otto Landman is huisarts aan de Costa del Sol en deelt regelmatig medische inzichten via columns op zijn website voor Nederlandse vakantiegangers en expats. Ook schreef hij over de (preventieve) werking van aspirine bij hart- en vaatziekten. “Aspirine remt het samenklonteren van bloedplaatjes en vermindert zo de kans op herhaling van een hersen- of hartinfarct met ongeveer 40%,” schrijft hij op zijn medische blog.
Hoe gebruik je het correct?
Assal raadt aan om bij symptomen van een infarct, zoals pijn op de borst, uitstralende pijn naar arm of kaak, of plotseling zweten, direct een halve aspirine (250-300 mg) te kauwen. “Door het te kauwen komt het sneller in je bloedbaan terecht dan wanneer je het in z’n geheel doorslikt,” legt hij uit. Bel daarna onmiddellijk 112.
Niet voor iedereen geschikt
Let op: het gaat hier om een hogere dosering (250-300 mg) voor noodgevallen, terwijl aspirine voor dagelijks of preventief gebruik bij hart- en vaatziekten vaak in lagere dosering wordt voorgeschreven (30-100 mg).
Volgens Dr. Landman is er veel verwarring over aspirine: “Veel mensen denken dat paracetamol ook aspirine is. Nee, aspirine is acetylsalicylzuur, paracetamol is heel iets anders.” Hij wijst daarnaast op mogelijke bijwerkingen van aspirine, zoals maagklachten en bloedingen. Dat maakt het medicijn niet voor iedereen geschikt. “Mensen met een allergie voor acetylsalicylzuur, een verhoogd risico op maagbloedingen of bestaande maagzweren moeten voorzichtig zijn”.
Andere veelgebruikte middelen als ibuprofen en paracetamol hebben dus géén vergelijkbare werking bij een infarct. Ze bestrijden de pijn, maar doen niets tegen bloedstolsels.
Oorsprong aspirine
Aspirine kent een lange geschiedenis die teruggaat tot 2000 voor Christus, toen brouwsels van wilgenbladeren al werden ingezet tegen pijn en ontstekingen. In 1763 beschreef de Engelsman Edmund Stone de pijnstillende werking van wilgenbast. Uiteindelijk werd uit deze natuurlijke bron acetylsalicylzuur ontwikkeld, dat door Bayer in 1899 als ‘Aspirin’ op de markt werd gebracht. Zoals dr. Landman schrijft: “Van simpele pijnstiller is aspirine uitgegroeid tot een alleskunner.”
Langetermijngebruik en preventie
Dr. Landman schrijft dat aspirine wereldwijd wordt voorgeschreven aan mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Een lage dosering vermindert niet alleen de kans op herhaling van een infarct, maar er zijn ook aanwijzingen dat het het risico op bepaalde soorten kanker verlaagd. “Patiënten die voor hart-vaatpreventie een lage dosis slikten, overleefden bijvoorbeeld twee keer zo lang kanker van het maag-darmkanaal dan patiënten die geen aspirine slikten,” stelt Landman in zijn blog.
Waarom verdwijnt aspirine uit het medicijnkastje?
Assal ondervindt in zijn dagelijkse praktijk dat veel mensen tegenwoordig geen aspirine meer in huis hebben. Mogelijk komt dit doordat er minder aandacht voor is in gezondheidsvoorlichting, apothekers eerder andere middelen verstrekken of door angst voor bijwerkingen. Toch is zijn advies duidelijk: “Een eenvoudige aspirine in je medicijnkastje kan je leven redden.”
Bronnen: 20Minutos, Dr. Jan Otto Landman
Bedenkers van afslankmedicijnen Ozempic en Wegovy winnen belangrijke prijs in Spanje