Else Beekman
Archeologen hebben een bijzondere ontdekking gedaan in Barcelona. Bij de rehabilitatiewerken van een gebouw in de wijk Ciutat Vella in Barcelona stuitten ze op de resten van een chocoladefabriek uit de negentiende eeuw.
De vondst – inclusief loden mallen voor chocoladewikkels – onthult nieuwe details over de industriële en culturele erfenis van de Catalaanse hoofdstad. Barcelona blijkt een belangrijk centrum voor chocoladeproductie te zijn geweest.
Van gotisch paleis tot chocoladefabriek
De archeologische opgravingen werden uitgevoerd in het kader van een uitgebreid restauratieproject aan de Plaza de la Llana. Deze brachten niet alleen de resten van de chocoladefabriek aan het licht, maar ook de damenten van een gotisch paleis uit de 14e eeuw en een herberg uit de 15e eeuw. Daarmee bieden de ontdekkingen een inkijk in de verschillende levensfasen van het gebouw. Het ging van luxueuze residentie tot een commerciële chocoladeproductieplaats.
Ayuntamiento Barcelona
De eigenaar van de chocoladefabriek was ene Clemente Guardia. Zijn fabriek blijkt een van de beroemdste van Barcelona te zijn geweest in de 19e eeuw. De chocola die er werd geproduceerd werd zelfs naar Spaanse overzeese gebieden geëxporteerd. Dit feit wordt ondersteund door de vondst van loden mallen met de naam van de fabriek en diverse opslagvaten en grote tangen die wijzen op de industriële activiteiten die er plaatsvonden.
Populariteit chocolade in Sanje
De ontdekking in Ciutat Vella onderstreept Barcelona’s historische rol in de popularisering en productie van chocolade. In de 16e eeuw maakten Spaanse veroveraars als eerste Europeanen kennis met chocolade in Midden-Amerika. Het product werd snel populair in Spanje, vooral na de toevoeging van suiker. In de 17e eeuw was chocoladedrank een favoriet onder de Spaanse elite. Destijds was het in de rest van Europa nog onbekend, mede door het gebrek aan toegang tot het recept en de benodigde grondstoffen. Volgens een 18e-eeuwse uitdrukking is ‘chocolade voor de Spanjaarden wat thee is voor de Engelsen’, verwijzend naar de Engelse voorliefde voor thee, die ook in de 17e eeuw begon.
De liefde van Catalanen voor chocolade
Chocolade werd in Spanje, en met name onder de Catalanen, zowel gedronken als gegeten. In 1770 werd in Agramut, nabij Barcelona, Xocolata Jolonch opgericht. Dat is het oudste nog bestaande chocoladebedrijf ter wereld. Een decennium later werd in Barcelona de eerste machine voor chocoladeproductie uitgevonden. Dat maakte de weg vrij voor de industriële productie van chocolade. Begin 20e eeuw verloor chocolade aan populariteit in Spanje ten gunste van koffie. Desondanks blijft de historische connectie met chocolade zichtbaar in Barcelona. Een van de grootste chocolademusea van Europa is in Barcelona te vinden.
Een bijzonder erfgoed
De archeologische vondsten zijn inmiddels gedocumenteerd. Vervolgens worden de overblijfselen overgebracht naar de faciliteiten van het ICUB (culturele instituut) in de Zona Franca van Barcelona. Er wordt ook overwogen om sommige elementen ter plaatse te bewaren. Zo kunnen bezoekers en inwoners van Barcelona direct in contact komen met dit stukje geschiedenis.
Lees ook: Spaans onderzoek: chocola maakt niet dik