Else Beekman
Felipe VI herdenkt vandaag samen met koningin Letizia en hun dochters de tiende verjaardag van zijn koningschap. Op 19 juni 2014 werd Felipe VI uitgeroepen tot koning van Spanje, na de abdicatie van zijn vader, Juan Carlos I. Deze gebeurtenis markeerde een nieuw hoofdstuk in de Spaanse monarchie.
Tijdens zijn proclamatie tien jaar geleden pleitte Felipe VI voor een “verenigd en divers Spanje” en beloofde hij de grondwet en de rechten van alle Spanjaarden te respecteren. De viering vandaag in Madrid omvat het plechtige ontslag van de Koninklijke Garde, het opleggen van onderscheidingen aan onbekende burgers en een institutionele lunch, allemaal in het Koninklijk Paleis van Madrid. De feestelijke dag zal worden afgesloten met een concert van de muziekband van de Koninklijke Garde en de violist Ara Malikian.
In de afgelopen tien jaar heeft Felipe VI als staatshoofd tien rondes van politieke consultaties gehouden om een kandidaat voor de formatie van een nieuwe regering aan te wijzen. Deze taak deed zijn vader in 39 jaar tijd evenveel keer. Die toegenomen hoeveelheid weerspiegelen de huidige politieke fragmentatie en instabiliteit in Spanje. Van deze rondes resulteerden slechts drie in een succesvolle regeringsvorming. in de tien jaar dat hij koning van Spanje is, kwam Felipe VI voor diverse uitdagingen te staan.
Het Nóos-schandaal
Een van de grootste uitdagingen voor de Spaanse monarchie was het Nóos-schandaal. Daarbij werd Iñaki Urdangarin, de ex-man van Felipe’s zus Cristina, veroordeeld tot gevangenisstraf voor fraude. Dit schandaal bracht de reputatie van de koninklijke familie ernstig in gevaar en zorgde voor veel negatieve publiciteit. Bovendien belandde ook de Infanta Cristina in de beklaagdenbank op verdenking van belastingontduiking.
Catalaanse onafhankelijkheidscrisis
De Catalaanse onafhankelijkheidscrisis bereikte een hoogtepunt in 2017 met het illegale referendum en de daaropvolgende eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring door het Catalaanse parlement. Felipe VI veroordeelde de acties van de Catalaanse leiders in een televisietoespraak en benadrukte de noodzaak om de Spaanse eenheid te behouden.
Terroristische aanslagen in Barcelona en Cambrils
In augustus 2017 vonden er terroristische aanslagen plaats op de Ramblas in Barcelona en op de boulevard van Cambrils, waarbij 16 mensen omkwamen en meer dan honderd personen gewond raakten. Felipe VI woonde herdenkingsceremonies bij en toonde solidariteit met de slachtoffers en hun families.
De Toisón de Oro voor prinses Leonor
Op zijn 50e verjaardag in januari 2018 overhandigde Felipe VI de Insigne Orde van het Gulden Vlies aan zijn dochter, prinses Leonor. Deze ceremonie symboliseerde de continuïteit van de monarchie en versterkte Leonor’s rol als troonopvolger.
40e verjaardag van de Spaanse Grondwet
Tijdens de viering van de 40e verjaardag van de Spaanse grondwet in december 2018 benadrukte Felipe VI het belang van de democratische waarden die zijn vader, Juan Carlos I, had helpen vestigen. Dit evenement markeerde de laatste officiële gezamenlijke verschijning van vader en zoon.
Afstand van de erfenis van zijn vader
Op 15 maart 2020, midden in de COVID-19 pandemie, kondigde Felipe VI aan dat hij afstand deed van zijn persoonlijke erfenis van zijn vader. Ook beëindigde hij de jaarlijkse toelage à 200.000 eufro van Juan Carlos I. Dit besluit volgde op onthullingen over vermeende financiële wanpraktijken van de voormalige koning.
Juan Carlos I verlaat Spanje
In augustus 2020 verliet Juan Carlos I Spanje te midden van onderzoeken naar zijn financiële transacties. Hij vestigde zich in Abu Dhabi, wat een breuk veroorzaakte in de relatie tussen vader en zoon. Felipe VI uitte zijn “respect en dankbaarheid” aan zijn vader, ondanks de controverse.
Herstel van relaties met Juan Carlos I
De relatie tussen Felipe VI en zijn vader is in de loop van de tijd verbeterd. Ze zijn enkele keren samen in het openbaar verschenen. Dat was onder meer bij de begrafenis van koningin Elizabeth II en bij privébijeenkomsten, waaronder de 18e verjaardag van prinses Leonor.
Reacties in de pers
De krant El Mundo benadrukt de inspanningen van Koning Felipe VI om de monarchie te vernieuwen en te behouden. Dat doet hij ondanks uitdagingen zooals politieke corruptie, separatistische bewegingen en persoonelijk schandalen. Adjunct-directeur Jorge Bustos prijst de koning voor zijn lange-termijnvisie en optimisme, en voor zijn vermogen om de monarchie relevant en gerespecteerd te houden. Hij eindigt zijn betoog met een positieve noot over de toekomst, met de hoop dat Prinses Leonor, de troonopvolger, de constitutionele koers van haar vader zal voortzetten.
De meer linksgeoriënteerde krant VozPopuli benadrukt eveneens de stabiliteit en het evenwicht die de Spaanse koning biedt in een onzekere wereld. Ondanks politieke onrust en persoonlijke uitdagingen, prijst de krant zijn integriteit en foutloze gedrag. Ook bewondert de krant Felipe VI als een toegewijde vader en een moreel voorbeeld.