Else Beekman
Sindsdien lijkt het alsof je door een sepia-filter naar de normaal gesproken zo pittoreske ‘pueblos blancos’ kijkt. De storm Célia die anderhalve week geleden de eerste wolk met Saharastof naar Spanje blies, is de aanstichter van de ellende. De massa stof uit de woestijn mondde na aanraking met een Atlantisch front uit in twee episodes van modderregen. Rivieren en afwateringen kregen de kleur van melkchocolade, overal lagen spekgladde ophopingen van modder en alles wat ooit wit was veranderde in een groezelig geheel.
Vieze aanblik kan toeristen afschrikken
Pampaneira, Bubión, Capileira en Trevélez zijn vanwege hun schilderachtige uiterlijk en fraaie ligging de meest toeristische dorpjes in La Alpujarra. Inwoners zijn nu bang dat de vieze aanblik toeristen afschrikt. Na twee jaar van coronapandemie en de huidige energieprijzencrisis, kunnen ondernemers in de sector niet nog meer tegenvallers gebruiken. Voor extra investeringen is al helemaal geen ruimte.
Hevig poetswerk mocht tot nu toe niet baten. “Het ziet er naar uit dat we het grove zand moeten wegspoelen en -boenen om vervolgens alles over te schilderen”, zegt een vrouw in Capileira in de regionale krant Ideal. Werk waarvoor veel geld nodig is.
Financiële hulp
De gemeentes Trevélez en Capìleira hebben via hun sociale media al aangekondigd hiervoor financiële hulp te vragen bij de provincie en de Junta de Andalucía. Het karakteristieke wit moet terug voordat het seizoen begint. Burgemeester Adrián Gallegos van Trevélez heeft donderdag een ontmoeting met de provincie Granada om zijn hulpvraag over te brengen. Ook Capileira sluit zich hierbij aan.
Wie betaalt voor de leegstaande huizen?
“We willen dat het dorp weer wordt zoals het was. Het probleem is dat veel van de huizen, vanwege de leegloop van de dorpen, leeg staan. Wie betaalt de schoonmaak daarvan? Niemand. En als niemand dat doet, verdwijnt de essentie van de Alpujarra, de witte dorpen”, zegt Gallegos tegen Ideal.
“Alles al geprobeerd”
Als eerste zijn de straten schoongemaakt om te voorkomen dat mensen uitglijden over de gladde blubber. Vervolgens wordt gepoogd het losse zand van de gevels te boenen. Dat dit niet eenvoudig is, weten de meeste inwoners al. “We hebben alles al geprobeerd, de gevels geborsteld, hogedrukreinigers gebruikt of geschrobd met rubber… maar alles blijft bruin”, zei de burgemeester. “Het is alsof het dorp honderd jaar ouder is geworden”.
Schoonmaak gaat nog weken duren
“Alle dorpen in de Alpujarras staan er hetzelfde voor”, zegt burgemeester Ángel Pérez van Pampaneira. “We willen eerst weten aan welke bedragen we moeten denken en wat we precies nodig hebben”, vervolgt hij. “We willen dat ons dorp mooi en schoon is. We zien dat het werk van een heel decennium anders verdwijnt door deze wolk”. Zeker is dat een goede schoonmaak nog weken in beslag zal nemen.
Niet alleen witte dorpen bruin
Witte dorpen zijn niet alleen te vinden in de Alpujarras. Heel Andalusië ligt ermee bezaaid. Vooral die met een ligging in het midden en oosten van de regio kregen te maken met een natuurlijke ‘verfbeurt’. Ook andere toeristische trekpleisters zien met lede ogen toe hoe hun attractie bruin is gekleurd.
Sacromonte
Hieronder Sacromonte, grotten vlakbij het Alhambra in Granada, waarin flamenco-optredens worden gehouden. Veel geld is nodig om een van de “mooiste straten van Granada” terug te krijgen.
Guadix
In Guadix gaat het om de gevels van de beroemde grotwoningen. De rest van de huizen ligt daarachter verscholen in de aarde. Toch maken juist die witte gevels en schoorstenen Guadix zo karakteristiek. Op sommige terrassen hier ligt een 2 centimeter dikke ophoping van modder.