Het museum opende in 1992 zijn deuren. In Madrid, want de baron was getrouwd met de Spaanse aristocrate Carmen ‘Tita’ Cervera. Het was de vader van Hans Heinrich Thyssen-Bornemisza die begon met het verzamelen van kunst. Als vermogend zakenman, hij was de oprichter en eigenaar van een multinationale ijzer- en staalfabriek, schafte hij topstukken aan uit de Europese schilderkunst van de 13e tot en met de 18e eeuw. Hij had een speciale belangstelling voor Italiaanse, Vlaamse en Nederlandse kunstenaars. Hans Heinrich Thyssen-Bornemisza breidde deze collectie nog verder uit en nam ook moderne kunst op in de verzameling. Dit begon met werk van Duitse expressionisten als Macke en Kirchner, maar later voegde hij ook, onder andere, werk van Chagall, Kandinsky, Dalí, Picasso en Mondriaan toe aan zijn zeer uitgebreide en kostbare kunstverzameling.
Band met Spanje
Dankzij het huwelijk van Hans Heinrich Thyssen-Bornemisza (1921-2002) met de Spaanse Carmen Cervera ontstond er een band tussen de baron en Spanje. In 1986 wendde de Spaanse overheid zich tot Hans Heinrich omdat het Ministerie van Cultuur een koper zocht voor een schilderij van Goya dat illegaal uit Spanje was geëxporteerd. Dit verzoek kreeg een verrassende wending, want het antwoord was niet dat hij zich over de terugkeer van het schilderij van Goya zou ontfermen. Hij stelde een wedervraag aan de Spaanse overheid, namelijk of zij voor een onderkomen voor zijn kunstcollectie konden zorgen. Na een jaar van geheime onderhandelingen kreeg de overheid, die aan alle gestelde voorwaarden van de baron tegemoet kwam, de collectie van Thyssen voor 350 miljoen dollar in haar bezit. Het Palacio de Villahermosa, dat schuin tegenover het museo del Prado ligt, werd de nieuwe huisvesting voor de grootste privécollectie ter wereld, waar sinds 2004 ook het privé kunstbezit van Carmen Thyssen is ondergebracht.
Klassiek en modern
Het museo Thyssen-Bornemisza onderscheidt zich van het overwegend klassieke museo del Prado en het moderne Reina Sofía door het complete aanbod van zowel klassieke als moderne kunst. Ook is alleen in het museo Thyssen-Bornemisza de in Europa relatief onbekende Amerikaanse kunst uit de 19e en 20ste eeuw te zien.
Unieke privécollectie
Na de opening van het museum, was er veel bewondering voor het feit dat er zóveel relevante en waardevolle kunst was verzameld door slechts twee generaties kunstverzamelaars. Het gaat zelfs om de belangrijkste kunstverzameling, zowel kwalitatief als kwantitatief, van de vorige eeuw. De vader van Hans Heinrich had tot aan diens dood in 1947 al ongeveer 525 schilderijen verzameld. Hans Heinrich kocht na het overlijden van zijn vader ook het erfdeel van de andere erfgenamen om zo de verzameling bij elkaar te houden.
Brede kunstkennis
De kunstkennis van de baron was inmiddels zo groot, dat hij ook oog had voor de uitzonderlijke kwaliteit van moderne kunstwerken. Vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw wist hij iedere stroming binnen de moderne schilderkunst aan zijn collectie toe te voegen. Zijn speciale liefde voor het Duitse expressionisme was niet alleen gebaseerd op de kunst zelf, de kleuren en de vrijheid waarmee de expressionisten werkten, maar had ook te maken met de historische context waarin deze stroming zich ontwikkelde. Expressionistische kunst werd door de Nazi’s verboden, in beslag genomen en betiteld als ‘kunstverloedering’. Vanuit zijn interesse in het expressionisme ontwikkelde hij ook een brede belangstelling voor andere vormen van moderne kunst, met name voor werken van impressionisten en Russische en Europese avant-gardisten, maar zelfs ook voor postmoderne schilderkunst als de popart en hyperrealisme.
Thyssen was een voorloper in Europa met zijn belangstelling voor Amerikaanse moderne kunst. Op het moment dat hij deze werken in zijn verzameling opnam, was er zelfs in Amerika nog maar weinig belangstelling voor. Momenteel is de Amerikaanse moderne kunst van artistiek belang in Europa en daarmee vervult het museo Thyssen-Bornemisza een belangrijke en unieke rol door als een van de weinige Europese musea hier twee zalen mee te vullen.
Rondtrekkende kunstverzameling
De verzameling van de baron werd op een gegeven moment zo groot, dat er geen ruimte meer was voor alle kunstwerken. Dat leidde tot het idee tijdelijke tentoonstellingen te organiseren in verschillende landen waarmee de kunstcollectie internationale bekendheid kreeg. Zo hebben Thyssens kunstwerken over de hele wereld gereisd en bevorderde hij de toegankelijkheid voor het publiek en de mogelijkheid van internationale kunstuitleen. Dat was precies wat hij altijd al voor ogen had: zoveel mogelijk mensen moeten op zoveel mogelijk plaatsen kunnen genieten van zijn kunst.
Reis door de tijd
Bezoekers van het Thyssen-Bornemisza museum maken een artistieke reis door de tijd, die begint in de 13e eeuw en doorloopt tot de 21ste eeuw. Er is een uitzonderlijk groot en divers panorama aan kunst te bezichtigen bestaande uit ongeveer duizend werken van onder meer Europese kunst uit de Renaissance, de Barok, het Romanticisme en de moderne Europese en Amerikaanse kunst.
Exposities
Vanaf 17 februari tot 17 mei 2015 is in het museo Thyssen-Bornemisza een tentoonstelling te bezichtigen over de Franse Raoul Dufy. Deze Fauvistische schilder staat de laatste jaren opnieuw in de belangstelling. In de tentoonstelling presenteert het museum de bezoeker een nieuwe visie op het werk van Raoul Dufy. Niet alleen de gebruikelijke hedonistische afbeeldingen van deze schilder van het plezier staan centraal, maar ook en vooral zijn introspectieve, reflexieve en persoonlijke stijl.
Diverse activiteiten
Maar er gebeurt nog veel meer in het museo Thyssen-Bornemisza. Er worden regelmatig lezingen, workshops en concerten georganiseerd. Ook kan de bezoeker gebruik maken van een rondleiding, al dan niet thematisch, langs de permanente collectie van het museum.
Lees ook in deze serie over museo Reina Sofia in Madrid, museo Del Prado in Madrid en over Teatro Museo Dalí in Figueres.