Judith Goeree
Veel vakantiegangers in Spanje likken hun vingers af bij een bolletje ambachtelijk ijs. Zeker nu de temperaturen zo hoog zijn dat iedereen zoekt naar verkoeling. Maar voor een smakelijke ijscoupe betaal je steeds meer. Na een prijsstijging van ijs van 30 procent in de afgelopen drie jaar, wordt de populaire zomerconsumptie nog eens 5 tot 10 procent duurder. Dat blijkt uit cijfers van Asempas, de vereniging van banket- en bakkersondernemers in Madrid. Maar waarom wordt dat bolletje vanille-ijs ineens zo’n luxe traktatie?
Waarom ijs geen koopje meer is
De boosdoeners? Melk, boter, noten en cacao zijn flink duurder geworden. Voeg daar stijgende energieprijzen, hogere huren en strengere duurzaamheidsregels aan toe, en je hebt een recept voor pijnlijk dure ijsjes. Ook het gekoeld vervoeren van ijs is flink duurder geworden — een onzichtbare maar onmisbare schakel die steeds zwaarder op de prijs drukt.
Ambacht en innovatie bepalen toekomst ijs
Volgens Anhcea, de Spaanse nationale vereniging voor ambachtelijke ijsmakers, wordt 2025 een kanteljaar. Hoewel het klassieke bolletje aardbeienijs populair blijft, moeten ijsbereiders steeds creatief blijven en nieuwe smaken ontwikkelen. Daarbij ligt de focus vooral op duurzamer produceren en het aanbieden van gezondere ijsvarianten. Want wie wil er nog een standaard bolletje als je ook een vegan matcha-yuzu-sorbet of een bolletje olijvenijs kunt krijgen?
Bijzondere ijssmaken winnen terrein
Gezond eten is hot, en dat is ook te merken in de ijssalons. Plantaardig, lactosevrij en suikerarm ijs zijn allang geen nicheproducten meer, maar populaire keuzes. Daarbovenop groeit de vraag naar bijzondere smaken als hibiscus, zwarte sesam en avocado. Ook kokosroomijs – geliefd in tropische en vegan varianten – en zelfs courgette-ijs vinden hun weg naar experimentele ijssalons. Klanten kijken er soms even vreemd van op, maar vaak blijkt het verrassend lekker.
Supermarkten domineren ijsverkoop
Met 65 procent van de verkoop zijn supermarkten de onbetwiste ijsverkopers. Discountwinkels en hypermarkten volgen, terwijl online en speciaalzaken minder verkopen maar vaak luxere varianten aanbieden — tot wel €7,70 per liter. Ambachtelijke ijssalons winnen terrein, vooral bij mensen die liever een bolletje vers ijs nemen dan fabrieksijs eten.
IJsconsumptie vooral in de zomer
Geen verrassing: de helft van alle ijs wordt in het derde kwartaal verkocht. In de winter? Slechts 7 procent. Toch eten Spanjaarden gemiddeld 3,33 liter ijs per persoon per jaar. Alleenstaanden spannen de kroon met bijna 5 liter. Buitenshuis daalt de consumptie wel — naar 0,84 liter per persoon. In de zomer kiezen mensen nu eenmaal sneller voor een hoorntje op het terras dan een bakje thuis op de bank.
Waar wordt het meeste ijs gegeten?
Andalusië is het meest gek op ijs: 22,3 procent van alle ijsconsumptie komt daar vandaan. Daarna volgen de Levante (18,9 procent), Madrid (13,3 procent) en Barcelona (10,2 procent). Het zijn vooral de populaire toeristische gebieden waar flink veel ijs genuttigd wordt. In de kustgebieden zijn bezoekers dol op sorbets, in de steden verkopen vegan varianten goed. En turrón (noten-nougat), vanille en chocolade blijven in het hele land populair.
Ambachtelijk ijs: minder lucht, meer liefde
Wat maakt ambachtelijk ijs zo bijzonder? Het bevat minder lucht (30–35 procent), wat zorgt voor een vollere textuur. En het wordt dagelijks vers gemaakt. Deze kenmerken zorgen ervoor dat steeds meer consumenten kiezen voor ijs van lokale ijssalons, zowel in de winkel als via bezorgdiensten.
Hoewel de prijzen stijgen, blijft de vraag naar ijs groot. Consumenten zijn bereid iets meer te betalen voor variatie, kwaliteit en nieuwe smaken. Vooral tijdens de zomerse hittegolven blijft ijs ongekend populair.
Voedseltrends in Spanje: minder vers fruit, meer kant-en-klaarmaaltijden