Helpt een mediterraan dieet tegen depressie?

Steeds meer onderzoek suggereert dat ons voedingspatroon niet alleen onze fysieke gezondheid beïnvloedt, maar ook op ons mentale welzijn. Een dieet dat wat dit betreft altijd positief wordt geroemd, is het mediterrane dieet. Dit voedingspatroon, rijk aan groenten, fruit, peulvruchten, noten en olijfolie, zou mogelijk bescherming bieden tegen depressie.

Het mediterrane dieet is gebaseerd op de traditionele eetgewoonten van landen rondom de Middellandse Zee, zoals Griekenland, Italië en Spanje. Kenmerkend voor dit dieet is een hoge consumptie van groenten en fruit, die dagelijks en in ruime hoeveelheden worden gegeten. Peulvruchten zoals linzen en kikkererwten vormen een belangrijk onderdeel van maaltijden, net als volkoren granen zoals volkorenbrood en -pasta. Noten en zaden worden veel gebruikt als tussendoortje of als toevoeging aan gerechten. Olijfolie dient als de belangrijkste vetbron binnen dit dieet, terwijl vis, met name vette vissoorten zoals zalm en sardines, een prominente plek op het menu inneemt. Daarentegen wordt de consumptie van rood vlees en bewerkte voedingsmiddelen zoveel mogelijk beperkt.

Lees ook: Pas op voor misleidende marketing over het mediterrane dieet

Het verband tussen voeding en depressie

Recent onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Molecular Psychiatry, wijst op een verband tussen het volgen van een mediterraan dieet en een verminderd risico op depressie. De studie uitgevoerd door onderzoekers van University College London, concludeerde op basis van 41 observationele studies dat mensen die zich aan een mediterraan dieet hielden, 33% minder kans hadden om gedurende de volgende 8 tot 12 jaar een depressie te ontwikkelen.

Een mogelijke verklaring hiervoor is dat het mediterrane dieet rijk is aan voedingsstoffen die essentieel zijn voor een goede hersenfunctie, zoals omega-3 vetzuren, antioxidanten en vezels. Deze stoffen kunnen ontstekingsprocessen in het lichaam verminderen, wat bijdraagt aan een betere mentale gezondheid.

Kanttekeningen

Hoewel de resultaten veelbelovend zijn, is het belangrijk om kritisch te blijven. Zo wees een studie van de Universiteit Leiden er in 2020 op dat het bewijs voor een direct causaal verband tussen voeding en depressie nog niet sterk genoeg is om definitieve conclusies te trekken. De onderzoekers benadrukken dat meer gerandomiseerde en gecontroleerde studies nodig zijn om de precieze relatie tussen dieet en mentale gezondheid vast te stellen.

Praktische tips voor een mediterraan voedingspatroon

Voor degenen die hun dieet willen aanpassen richting een mediterraan voedingspatroon, zijn hier enkele praktische tips:

• Kies voor olijfolie: gebruik olijfolie als belangrijkste vetbron bij het koken en als dressing.
• Eet meer vis: probeer minstens twee keer per week vette vis te eten.
• Voeg peulvruchten toe: integreer linzen, bonen en kikkererwten in salades, soepen en stoofschotels.
• Snack gezond: kies voor een handjevol noten of vers fruit als tussendoortje.
• Beperk rood vlees: vervang rood vlees vaker door gevogelte, vis of plantaardige eiwitbronnen.

Raakt het mediterrane dieet uit de mode?

De afgelopen decennia is de consumptie van voedingsmiddelen die kenmerkend zijn voor het mediterrane dieet in Spanje sterk afgenomen. Volgens gegevens van de Spaanse voedingsindustrie en recent onderzoek van Efeagro eten Spanjaarden minder olijfolie, vers fruit, peulvruchten en vis dan voorgaande generaties. Tegelijkertijd is de inname van ultrabewerkte voedingsmiddelen en fastfood gestegen. Dat komt mede door veranderende eetpatronen en een snellere levensstijl. Experts waarschuwen dat deze trend bijdraagt aan obesitas en andere chronische ziekten. Bovendien kan het de mentale gezondheid negatief beïnvloeden. Gezondheidsautoriteiten proberen deze ontwikkeling te keren met educatieve campagnes en subsidies voor gezonde producten.

Lees ook: Junkfood in combinatie met mediterraan dieet minder schadelijk