Else Beekman
Een ambitieus plan voor herbebossing op Formentera moet het eiland groener én koeler maken. Met bijna een half miljoen nieuwe bomen wil het project biodiversiteit herstellen én de temperatuur op het eiland met maximaal drie graden verlagen.
De herbebossing op Formentera is een samenwerking tussen rederij Baleària en de stichting Nature & People en zet sterk in op klimaatbestendigheid en duurzaam toerisme.
Klimaatverkoeling en herstel van natuur
Formentera heeft momenteel een zeer lage boomdichtheid. De bebossing in stedelijke gebieden is minder dan 10%, terwijl dat nou juist de plekken zijn die het meest te lijden hebben onder de gevolgen van de opwarming. Daarnaast is nog slechts 42% van de oorspronkelijke vegetatie behouden. Hierdoor ontbreekt het natuurlijke verkoelende effect dat bomen elders op de Balearen wél bieden. De herbebossing moet daar verandering in brengen.
Het plan behelst de aanplant van 475.000 inheemse bomen zoals sabinas (jeneverbes-achtige struiken), vijgenbomen, amandelbomen, johannesbroodbomen, wijnstokken en olijfbomen, aangevuld met soorten als jacarandas en kraalbomen. Ook zullen 6.000 struiken worden geplant. De aanplant vindt plaats in natuurgebieden, op verlaten landbouwgrond en in stedelijke en randstedelijke zones.
Daling tot drie graden door herbebossing Formentera
Volgens de initiatiefnemers kan de temperatuur in bebouwde gebieden met deze maatregelen tot wel drie graden dalen. Gemiddeld wordt voor het hele eiland een temperatuurdaling van minstens één graad verwacht. Verder zal het bodemleven verbeteren en moet de bodem op minstens 10% van het eiland beter water kunnen vasthouden. Het doel is om binnen twintig jaar 22% van Formentera met vegetatie te bedekken.
Innovatieve aanpak
Uniek aan het project is de introductie van zogeheten Urban Biodiversity Credits (UBC). Dit systeem werkt als een groene investering: bedrijven dragen bij aan natuurherstel en ontvangen daarvoor verhandelbare credits. Formentera is wereldwijd de eerste plek waar dit model wordt toegepast. Volgens Juan Costa van de Nature & People Foundation is investeren in biodiversiteit niet alleen noodzakelijk, maar ook economisch verstandig. “Zonder biodiversiteit is er geen toekomst voor groei”, zo benadrukt hij.
De totale investering bedraagt 20 miljoen euro. Hieruit moet een opbrengst in ecosysteemdienstn voortkomen die wordt geraamd op 90 miljoen euro per jaar. Dit komt neer op een rendement van 50 euro per geïnvesteerde euro.
Brede steun voor herbebossing en internationale samenwerking
Tijdens de presentatie benadrukte Adolfo Utor, president van Baleària, het symbolische belang van het project. Daarover zei hij: “Formentera is veel meer dan een bestemming; het is een land dat symbool staat voor ontwikkeling en behoud. Dit project, dat aansluit bij onze waarden, biedt ons de kans om actief bij te dragen aan het behoud van haar biodiversiteit én het bewustzijn hierover te vergroten bij bewoners en bezoekers.”
Het project ‘Living Formentera: The Coolest Islands Invest in Biodiversity’ wordt gecoördineerd door EverTree en ondersteund door Agforest (AI-gestuurde satellietdata), IbizaPreservation en het advocatenkantoor Mishcon de Reya. De financiering komt van de Fundació Baleària en Conservation Collective.
Formentera als duurzame bestemming
Formentera is al jaren actief op het gebied van duurzaam toerisme. Sinds 217 geldt er daarom een limiet op het aantal voertuigen dat het eiland in de zomermaanden mag betreden. Daarmee willen de autoriteiten verkeersdrukte en uitstoot beperken. Ook promoot het eiland het gebruik van fietsen en elektrische voertuigen. Verder zijn er tal van beschermde natuurgebieden waar toerisme streng gereguleerd is.
In 2019 werd Formentera door de Europese Commissie bekroond met een Europese onderscheiding voor duurzame toeristische ontwikkeling. De huidige herbebossingsplannen sluiten daarmee naadloos aan op deze langetermijnvisie waarin natuurbehoud en verantwoord toerisme centraal staan.
Geraadpleegde bronnen: El Debate en EFE Verde