Else Beekman
Het Openbaar Ministerie in Valencia heeft aangegeven dat het een strafrechtelijk onderzoek ondersteunt naar de mogelijke verantwoordelijkheid van Carlos Mazón, president van de Generalitat Valenciana, in de rampzalige afhandeling van de DANA (Geïsoleerde Depressie op Hoge Niveaus). De ramp op 29 oktober kostte 223 mensen het leven en liet ook tienduizenden getroffenen van ongekende materiële schade achter.
Het OM stelt dat de verschillende aangiftes en klachten tegen Mazón samengevoegd moeten worden tot één gezamenlijke zaak, gezien de omvang en complexiteit van de situatie. De aanklachten variëren van nalatigheid en onachtzaamheid tot strafbare feiten zoals dood door schuld en plichtsverzuim.
Ernstige beschuldigingen tegen Mazón en Pradas
Zeven klachten en aangiftes zijn ingediend tegen Mazón, waarvan zes hem direct verantwoordelijk stellen. Naast Mazón wordt ook voormalig minister van Binnenlandse Zaken Salomé Pradas genoemd. Beiden worden beschuldigd van ambtsmisbruik, nalatigheid met dodelijke afloop, het niet bieden van hulp, en het schenden van arbeidersrechten.
Mazón en Pradas namen volgens het OM onvoldoende maatregelen om de impact van de ramp te verkleinen, ondanks waarschuwingen van meteorologische instanties. Er wordt specifiek verwezen naar Mazóns afwezigheid tijdens kritieke momenten, zoals een lunch in Valencia op de dag van de ramp. Deze nalatigheid wordt bestempeld als “onverantwoordelijk” en “in strijd met het algemeen belang”.
De aanklagers stellen dat Mazón en Pradas essentiële beslissingen nalieten te nemen, ondanks waarschuwingen van meteorologische diensten. Zo wees het agentschap Aemet dagen voor de ramp al op verhoogd risico, dat op de dag van de ramp zelfs werd opgeschaald naar code rood. Volgens de aanklagers had adequaat ingrijpen het aantal slachtoffers en de omvang van de schade aanzienlijk kunnen beperken.
Een complexe juridische zaak
De Justitie steunt een gezamenlijke en gecoördineerde aanpak van de zaak, gezien de omvang en complexiteit ervan. De zaak omvat talrijke slachtoffers, getuigen en potentiële verdachten. Hoewel Mazón vanwege zijn functie afgeschermd is door parlementaire onschendbaarheid, kan verdere gerechtelijke procedure tegen hem worden ingeleid zodra voldoende bewijs van strafrechtelijke betrokkenheid is verzameld.
Aanklachten tegen de centrale overheid
Parallel aan deze zaak lopen ook negen aanklachten tegen leden van de centrale regering, waaronder premier Pedro Sánchez en minister van Binnenlandse Zaken Fernando Grande-Marlaska. Zij worden beschuldigd van vergelijkbare nalatigheden, zoals het niet activeren van een noodtoestand. De rechtbank heeft besloten dit beroep niet ontvankelijk te verklaren, omdat de kwestie van de inactiviteit van de regering bij het niet afkondigen van de alarmtoestand niet binnen deze jurisdictie valt en bovendien vanwege een “gebrek aan procesbevoegdheid”
Het onderzoek bevindt zich nog in een vroeg stadium. De focus ligt voorlopig op het verzamelen van bewijs en het beoordelen van de rollen en verantwoordelijkheden van Mazón en andere betrokkenen. Pas daarna kan het gerechtshof beslissen of strafrechtelijke vervolging daadwerkelijk gerechtvaardigd is.
Mazón bagatelliseert aanklacht van het OM als “ruis”
Mazón reageerde op de beslissing van het Openbaar Ministerie om zijn strafrechtelijke verantwoordelijkheid voor de aanpak van de DANA te onderzoeken door deze te bestempelen als “ruis”. Tijdens een evenement in Alicante noemde Mazón de aanklacht een afleidingsmanoeuvre. Daarmee verwees hij naar het feit dat “deze week de helft van de regering en familie van Pedro Sánchez voor de rechter staat”. Hij benadrukte dat het Openbaar Ministerie valt onder de verantwoordelijkheid van de regering en betoogde dat er sprake was van tegenstrijdige berichtgeving, aangezien de aanklachten tegen de Generalitat eerder werden verworpen.
Tijdens zijn toespraak in Alicante, op een bijeenkomst gewijd aan solidariteit met de slachtoffers van de DANA, bleef Mazón veeleer gefocust op de economische vooruitzichten en investeringen in de provincie, terwijl hij de zaak tegen hem minimaliseerde.
Opnieuw protestmars om aftreden Mazón te eisen
De organisatoren van de eerdere massale protesten in Valencia tegen Carlos Mazón hebben een derde manifestatie aangekondigd voor zondag 29 december. Dat is exact twee maanden na de DANA-ramp. De mars krijgt opnieuw het motto “Mazón dimisión” en volgt hetzelfde traject als de vorige: van het Plaza del Ayuntamiento naar het Plaza de la Virgen, via de Calle Barcas, Poeta Querol, Marqués de Dos Aguas, Calle La Paz, Plaza de la Reina en Calle Micalet.
Na de historische opkomst bij de eerste protesten op 9 november, waarbij 130.000 deelnemers aanwezig waren, en de tweede mars een maand later met 100.000 demonstranten, proberen de organisatoren de protesten te institutionaliseren door ze elke 29e van de maand te houden. De uitdaging blijft nu om de massale opkomst vast te houden.
Lees ook: Protestborden ‘Mazón dimisión’ van kerstboom in Valencia verwijderd