Else Beekman
Het is de elfde keer dat de stichting een Woord van het Jaar kiest. Deze keuze weerspiegelt niet alleen de alomtegenwoordigheid van het woord in de media, maar ook de significante evolutie in zijn betekenis.
Wat betekent ‘polarización’?
Voor het eerst opgenomen in het woordenboek in 1884, had ‘polarización’ oorspronkelijk betrekking op de polen van de aarde. In recente jaren is de term echter geëvolueerd om situaties te beschrijven waarin er twee sterk gedefinieerde of tegenovergestelde opties of standpunten zijn. Vaak bestaat er bovendien een ondertoon van spanning en conflict. Het gebruik van ‘polarización’ beperkt zich niet tot politiek; het is ook van toepassing in sport, ideologie, digitale platformdiscussies, en overal waar onenigheid een rol speelt.
Van fysica tot filosofie
De originele definitie van “polarización” heeft sinds de 19e eeuw weinig verandering ondergaan. Echter, meer dan een eeuw geleden werd de term vooral geassocieerd met de fysica, verwijzend naar de polen. De uitbreiding van het gebruik ervan in 2023, waar het meer algemene en diverse toepassingen heeft gekregen, is wat FundéuRAE benadrukt met deze keuze.
Eerdere Woorden van het Jaar
FundéuRAE heeft een geschiedenis van het selecteren van invloedrijke woorden. Eerdere winnaars omvatten ‘escrache’ (2013), ‘selfi’ (2014), ‘refugiado’ (2015), ‘populismo’ (2016), ‘aporafobia’ (2017), ‘microplástico’ (2018), ‘emojis’ (2019), ‘confinamiento’ (2020). ‘vacuna’ (2021) en ‘inteligencia artificial’ (2022). Deze jaarlijkse selectie is bedoeld om het woord te identificeren dat op de een of andere manier de publieke conversatie definieert en het meest opvallend of significant is in de actualiteit.
Andere Kandidaten voor 2023
Naast “polarización” waren er andere sterke kanshebbers voor het woord van het jaar 2023. Deze omvatten ‘ecosilencio’, ‘euríbor’, ‘FANI’, ‘fediverso’, ‘humanitario’, ‘macroincendio’, ‘seísmo’ en ‘ultrafalso’. Deze woorden weerspiegelen een diversiteit aan onderwerpen en trends die het afgelopen jaar relevant waren.
Polarización in een historische context
Het concept van polarisatie is niet nieuw. Tijdens de Koude Oorlog werd de wereld beschreven als ‘bipolair’ in geostrategische termen, waarbij de term ‘polarización’ al decennia lang wordt gebruikt om de afstand tussen twee politieke standpunten of ideologieën aan te duiden. FundéuRAE merkt op dat sinds 2001 het woord ‘polarizar’ en daarmee ‘polarización’ algemeen gebruikt wordt om te verwijzen naar het oriënteren in twee tegenovergestelde richtingen, toegepast in diverse gebieden.
Reflectie op het jaar 2023
De keuze van ‘polarización’ als woord van het jaar weerspiegelt de verdeeldheid en de tegenstellingen die kenmerkend zijn geweest voor 2023. Van politieke spanningen en maatschappelijke onenigheid tot debatten op digitale platforms, ‘polarización’ vat de essentie samen van een jaar waarin verschillen en tegenstrijdigheden centraal stonden.