Else Beekman
In Spanje is opschudding ontstaan rondom de handel in Covid-maskers. Een belangrijke rol wordt toegeschreven aan ex-minister Ábalos (PSOE). De Spaanse justitie heeft onderzoek ingesteld naar de aankoop van maskers door de overheid in de eerste maanden van de Covid-pandemie in 2020.
Afgelopen donderdag werden 20 verdachten gearresteerd. Zeven van hen worden door het Nationaal gerechtshof beschuldigd van het opzetten van een netwerk om zaken te doen met de ministeries van Transport, Binnenlandse Zaken en Gezondheid van de Canarische Eilanden en de Balearen.
Hoge bedragen naar bemiddelaar
Aanzienlijke sommen geld zouden zijn gevloeid naar Koldo García. Hij was adviseur van de toenmalige socialistische minister van Transport José Luis Ábalos. Onder de beschuldigden bevinden zich ook ondernemer Juan Carlos Cueto en Victor de Aldama, president van voetbalclub FC Zamora. Zij zouden met hun bedrijf Soluciones de Gestión de maskertransacties hebben uitgevoerd. Dat deden ze terwijl ze geen ervaring in de branche hadden. Een andere beschuldigde is een ambtenaar van de Guardia Civil, die ook invloed zou hebben uitgeoefend ten gunste van de maskerleveranciers. Het gaat in totaal om acht contracten met een waarde van 54 miljoen euro. De leveranciers zouden daarbij 16 miljoen euro winst hebben gemaakt.
Verdacht van ongerechtvaardigde invloed
Hoewel de contracten op zichzelf in orde lijken te zijn en de leveringen hebben plaatsgevonden, blijft de verdenking van oneerlijke beïnvloeding bestaan. Met name via de adviseur van toenmalig minister Ábalos, Koldo García. Rechter Moreno baseert zijn beschuldigingen op afgeluisterde telefoongesprekken. Die kwamen naar voren in eerdere onderzoeken tegen ondernemer Cueto wegens verdenking van belastingfraude. Ook baseert de rechter zijn beschuldigingen op ongewoon hoge inkomsten van García. Hij zou tussen 2020 en 2022 een fortuin van 1,5 miljoen euro hebben vergaard, dat hij in onroerend goed investeerde.
Oproep tot actie van premier Sánchez
Hoewel er geen directe beschuldigingen zijn tegen ex-minister Ábalos, eist de conservatieve Partido Popular (PP) onmiddellijk zijn ontslag. Ook de PSOE-leiding wil dat hij dat doet vanwege zijn “politieke verantwoordelijkheid” in de Koldo-zaak. Ábalos blijft vooralsnog in zijn parlementszetel, maar stapt over naar de Gemengde Fractie. “Ik word niet beschuldigd. Als mijn offer dient om alles op te helderen en de verantwoordelijkheden te verduidelijken, kunt u rekenen op mijn medewerking. Maar niet zodat de rechter een trofee kan presenteren”, verklaart Ábalos. Wel heeft hij besloten af treden als voorzitter van de binnenlandse zakencommissie in het Spaanse Congres van Afgevaardigden. Als reactie heeft de PSOE een disciplinaire procedure tegen hem gestart en hem voorlopig geschorst als partijlid. Dat werd aangekondigd door Santos Cerdán, secretaris van organisatie van de PSOE.
Partijleiding onder druk
De weigering van Ábalos om zijn zetel op te geven verhoogt de druk op de PSOE. Daar bestaat de vrees dat hij zich tegen de partijhiërarchie zou kunnen keren en als onafhankelijk parlementslid. Dat brengt de toch al krapppe minderheidsregering in gevaar. Toch herhaalde premier Pedro Sánchez zijn inzet tegen corruptie. Hij benadrukte ook de noodzaak van een “onverbiddelijke” strijd tegen corruptie, “ongeacht de bron of wie er ook valt”. Sánchez verzekerde volledige samenwerking met de justitie om de zaak tot op de bodem uit te zoeken.