Judith Goeree
Spanje verbiedt binnenkort misleidende ‘angstreclames’ van bedrijven. Met de nieuwe Wet Duurzaam Consumentengedrag wil de overheid consumenten beter beschermen tegen reclames die inspelen op angst en emoties.
Spanje legt angstmarketing aan banden
Het Spaanse ministerie van Consumentenbescherming pakt bedrijven aan die angst gebruiken om producten of diensten te verkopen. Denk aan reclames van alarmsystemen waarin inbrekers huizen leeghalen, zonder enige context over hoe waarschijnlijk zo´n gebeurtenis is.
Bedrijven mogen nog steeds risico’s benoemen, maar moeten die voortaan onderbouwen met concrete, statistische gegevens. Zo krijgen consumenten een realistischer beeld van de kans op bijvoorbeeld een inbraak, brand of datalek.
Nieuwe regels in de wet
De overheid past artikel 27.2 van de Spaanse Wet op Oneerlijke Handelspraktijken (Ley de Competencia Desleal) aan. Voortaan worden reclames als misleidend beschouwd als ze angst aanjagen zonder concrete context. Ook al bevatten de reclames kloppende feiten, dan nog moeten die duidelijk onderbouwd zijn.
Bedrijven moeten daarom duidelijke en controleerbare cijfers opnemen in dit soort reclames. Zo kunnen consumenten zelf beter beoordelen of het gepresenteerde risico werkelijk reden tot zorg is.
Vooral gericht op beveiligingsbedrijven
Hoewel de regels voor alle sectoren gelden, richt de maatregel zich vooral op de beveiligingsbranche. Die sector gebruikt vaak schrikbeelden – zoals extreme inbraaksituaties of cyberaanvallen – om producten aan de man te brengen.
De overheid stelt dat zulke reclames onnodige angst oproepen en consumenten tot overhaaste beslissingen of onnodige aankopen verleiden.
Producten moeten langer meegaan
De nieuwe wet pakt ook fabrikanten aan die hun producten bewust zo ontwerpen dat ze snel stukgaan of lastig te repareren zijn. Zo willen ze consumenten dwingen om sneller nieuwe producten te kopen. Denk aan bijvoorbeeld smartphones of apparaten met een korte levensduur of onderdelen die je niet los kunt vervangen. Spanje wil deze praktijk stoppen en fabrikanten verplichten om duurzamer te produceren.
Daarnaast verplicht de wet producenten om duidelijk te vermelden wanneer zij de inhoud van een productverpakking verminderen zonder de prijs aan te passen – een praktijk die bekendstaat als “reduflatie”. Een bekend voorbeeld is een zak chips die plots nog maar 140 gram bevat in plaats van 160 gram, terwijl de prijs hetzelfde blijft en de verpakking nauwelijks verandert. Consumenten moeten voortaan op de verpakking kunnen zien wat er écht verandert.
Nieuwe regels gelden vanaf juli 2025
De Spaanse overheid keurt de nieuwe wet naar verwachting begin juli 2025 goed. Kort daarna treden de regels in werking. Daarmee zet Spanje een belangrijke stap richting eerlijke, transparante en duurzamere consumentenvoorlichting.
Bronnen: Europapress, CadenaSer
Strengere regels voor ongewenste telemarketing in Spanje