Else Beekman
Elk jaar opnieuw moeten reddingsteams van de Guardia Civil te vaak uitrukken om bergwandelaars uit benarde situaties te bevrijden. Deze zomer moesten in de Pyreneeën binnen vier dagen tijd twaalf mensen worden gered. Daarom heeft de afdeling GREIM van de politiedienst opnieuw een waarschuwing doen uitgaan. Dus wie gaat bergwandelen in Spanje, doet er goed aan om niet alleen te denken aan mooie uitzichten en leuke foto’s voor de socials.
Helemaal als mensen op zomervakantie de bergen intrekken, voelen die onschuldig aan. Het is immers zulk mooi weer. Maar overal in berggebieden kan het weer ineens omslaan. Dus is het devies: bereid je goed voor! Check het weerbericht, kies een route die past bij je ervaring en conditie, zorg voor degelijke wandelschoenen, warme kleding en voldoende eten en drinken. Neem ook altijd een opgeladen telefoon mee en zorg dat de locatievoorziening aanstaat. Zo kan hulp je sneller vinden als dat onverhoopt nodig is.
Dit jaar hebben de bergreddingsteams van de bergdienst van de Guardia Civil tot augustus al 1.050 personen moeten helpen in meer dan 600 reddingsoperaties. Hiervan zijn 87 mensen overleden. Daarnaast zijn er ook nog reddingen uitgevoerd door andere, regionale diensten. Daardoor ligt het totale aantal reddingsacties in Spanje waarschijnlijk hoger. De meeste slachtoffers waren jonge mannen, vaak zonder bergsportfederatie en een kwart daarvan was alleen op pad. De cijfers tonen een stijging ten opzichte van vorig jaar.
Alleen in Cantabrië werden tussen 1 juni en 15 september 2025 al 145 reddingen gedaan. Hiervan vonden 83 plaats in berggebieden. In de kustprovincie Castellón ging het om 49 geregistreerde reddingsacties tussen januari en begin augustus.
Wat te doen bij een noodgeval?
Ben je aan het bergwandelen in Spanje en gebeurt er toch iets onderweg, dan is snelle en duidelijke communicatie met de hulpdiensten van levensbelang. Vertel zo precies mogelijk wat er is gebeurd, waar het gebeurde en hoe laat. Die informatie helpt reddingswerkers om zonder tijd te verliezen de juiste beslissingen te nemen.
Een onvolledig of onduidelijk bericht kan kostbare tijd kosten,” waarschuwt een woordvoerder van de Guardia Civil.
Behalve de locatie en het tijdstip is het belangrijk om ook de toestand van eventuele gewonden te beschrijven. Hoe ernstig zijn de verwondingen? Hoeveel mensen zijn erbij betrokken? Zijn er mensen in staat om eerste hulp te verlenen tot de reddingsteams arriveren? Hoe duidelijker het beeld, hoe beter hulpdiensten zich kunnen voorbereiden.
Weer speelt vaak een grote rol
In de bergen kan het weer in korte tijd omslaan. Wind, mist of regen maken niet alleen de route lastiger, maar bemoeilijken ook de inzet van reddingshelikopters. Geef daarom door hoe de omstandigheden ter plekke zijn, ook al lijkt dat op het eerste gezicht onbelangrijk.
Lessen uit recente reddingsacties
De talloze incidenten waarbij wandelaars op verschillende plekken in Spanje in de problemen kwamen, tonen aan dat de oproep tot voorzichtigheid van de Guardia Civil helaas niet voor niets is.
Bloedsporen door Spanje: wandelen langs waargebeurde misdaden
In het middelgebergte Sierra de Mariola achter de vakantiekust Costa Blanca, raakte een man verdwaald en volledig uitgeput. Op de bekende Peñón de Ifach in Alicante kon een andere wandelaar na een blessure niet meer afdalen. Twee Duitse toeristen raakten in paniek in Cantabrië toen ze op een smal bergpad niet verder en niet terug durfden. En voor drie wandelaars in het Parque Natural del Moncayo, op de grens van Aragón en Castilië en León liep het in maart tragisch af: ze overleden door extreme kou en plotselinge sneeuwval. Het gebied staat ook bekend om zijn verraderlijke weersomstandigheden buiten het zomerseizoen.
Deze incidenten onderstrepen het belang van een goede voorbereiding voor je aan je avontuur begint. Volgens de Guardia Civil ontstaan de meeste problemen niet door pech, maar doordat mensen het risico onderschatten.
Dit gaat vaak mis tijdens bergwandelen in Spanje:
- Wandelen zonder het weerbericht vooraf goed te controleren.
- Geen geschikte kleding of uitrusting bij je hebben.
- Afwijken van gemarkeerde paden.
- Niet voldoende informatie verzamelen over de route.
- Geen plan B of middelen hebben om hulp in te roepen.
Samengevat: veiligheid begint bij jezelf
De Guardia Civil zegt het helder: neem de tijd om je tocht goed voor te bereiden. Ben je op vakantie, raadpleeg dan vooral de lokale bevolking. De host in je B&B of het hotelpersoneel is vaak goed op de hoogte van omstandigheden en risico’s die specifiek zijn voor het gebied.
Een goede planning, passende kleding, voldoende eten en drinken, en vooral gezond verstand maken het verschil. En mocht er toch iets gebeuren, dan is duidelijke communicatie de sleutel om snel geholpen te worden. Ga je alleen, laat dan iemand weten dat je erop uit bent, hoelaat je vertrekt en hoelaat je van plan bent terug te keren. En, wellicht ten overvloede: neem geen selfies op gevaarlijke plekken, al lijkt het effect nog zo sensationeel. Het zou niet de eerste keer zijn dat een toerist ergens naar beneden stort omdat er iets mis gaat.
Ben je van plan een meer risicovolle tocht te ondernemen, draag dan een lichtgevend vest, neem een zaklantaarn en een fluitje mee. Deze items kunnen van pas komen als je de aandacht moet trekken.
Het telefoonnummer voor noodoproepen en contact met de bergreddingsdienst GREIM van de Guardia Civil is primair via het algemene alarmnummer 112, dat 24/7 bereikbaar is en alle noodoproepen coördineert, inclusief bergreddingen.
Dit nooit doen als je een wolf ziet in Spanje