Na de vernietigende impact van het noodweer als gevolg van de DANA in Valencia wordt Spanje geconfronteerd met niet alleen materiële en menselijke verliezen, maar ook met de harde realiteit van een trage overheidsrespons. Terwijl de natuurramp al aanzienlijke schade aanrichtte, blijkt uit verslagen dat essentiële hulp en noodmaatregelen uren te laat kwamen. Dat maakte de impact op de getroffen dorpen nog groter.
“Het staatssysteem heeft ons in de steek gelaten,” klinkt het in deze editorial van de Spaanse krant La Vanguardia. Volgens de krant hebben zowel de centrale regering als de Generalitat Valenciana, de regionale overheid, gefaald in hun aanpak van de crisis. De Spaanse minister van Defensie, Margarita Robles, gaf bijvoorbeeld aan dat zij het leger niet mocht inzetten zonder toestemming van de Valenciaanse president, Carlos Mazón. Hierdoor ging kostbare tijd verloren. Tijd waarin mensen sneller hadden kunnen worden gered en de schade beperkt had kunnen blijven.
Trage respons en gebrekkige voorbereiding
Een belangrijk probleem was ook de trage waarschuwing aan de bevolking. Die verscheen iets na achten op mobiele telefoons, toen veel mensen al geen kant meer op konden. De landelijke overheid heeft geen noodtoestand uitgeroepen, zoals dat bijvoorbeeld in 2020 tijdens de coronacrisis gebeurde. Daarmee had landelijke coördinatie sneller op gang kunnen komen en waren meer middelen en mankracht eerder in de getroffen regio geweest. Dit had wellicht nog levens kunnen redden. De coördinatie met de autonome gemeenschap was in dit geval cruciaal, maar de Generalitat bleek niet volledig voorbereid op een crisis van deze omvang.
Toekomstige lessen
Spanje heeft een decentraal bestuur. De verschillende regio’s hebben ook autonomie in hun crisisbeheer. Na de tragedie in Valencia roept La Vanguardia op tot een heroverweging van dit model. Tijdens de pandemie, en nu de DANA-ramp, is gebleken dat regionale overheden niet altijd over de vereiste middelen en ervaring beschikken om adequaat te reageren op grootschalige rampen. Er is een dringende behoefte aan meer centrale sturing en betere ondersteuning voor regionale diensten bij rampen van dit formaat, zo concludeert de krant.
Rekening opmaken en hulp bieden
Terwijl de herstelwerkzaamheden in Valencia in volle gang zijn, groeit de woede onder de getroffen bewoners. Ook worden juridische stappen overwogen. Families vragen zich af of deze ramp (deels) voorkomen had kunnen worden en wie verantwoordelijk is voor het trage optreden van de hulpdiensten. Ondertussen proberen vrijwilligers en lokale gemeenschappen de getroffen gebieden schoon te maken en te herstellen. Wat nog een langdurige klus zal zijn gezien de ongekende omvang van de schade.
Lees ook: Nederlandstaligen in Spanje schieten Valencia te hulp. Help jij ook?