Judith Goeree
Donderdagmorgen zijn de gevolgen van de hevige regenval in grote delen van Andalusië onmiskenbaar zichtbaar: straten die blank staan, ingestorte muren en overbelaste hulpdiensten. Een krachtige storm trok woensdag over de westelijke provincies en liet een spoor van schade achter. Volgens de regionale hulpdiensten zijn inmiddels 1.346 incidenten geregistreerd, waarvan de meeste in Sevilla (903) en Huelva (303). Ook in Córdoba, Málaga, Cádiz, Jaén en Granada kwamen meldingen binnen.
Het noodnummer 112 Andalucía werd overspoeld met telefoontjes over overstromingen, instortingen en verkeersproblemen. In totaal ging het om meer dan 1.000 meldingen van wateroverlast, naast incidenten met vallende objecten, stroomstoringen en schade aan gebouwen.
Twee gewonden door stormschade
In Gibraleón (Huelva) raakte een man zwaargewond toen de metalen constructie van een zonnescherm op hem viel. Hij liep ernstig hoofdletsel op en moest ter plekke worden gereanimeerd. De man is later in stabiele toestand overgebracht naar het ziekenhuis.
In Torrepalma (Carmona, Sevilla) werd een andere persoon geraakt door een instortende muur. Hij kon zich op eigen kracht bevrijden en is buiten levensgevaar.
Overstromingen en schade in Sevilla
Tussen 12.00 en 15.00 uur registreerde de provincie Sevilla alleen al meer dan 400 meldingen. Veel straten stonden blank, het verkeer kwam tot stilstand en door kortsluiting vielen verkeerslichten uit. Twee muren stortten in op het industrieterrein El Pino, terwijl in het Hospital Virgen Macarena het water door de gangen stroomde door lekkages. Het ziekenhuis stelde noodmaatregelen in om patiënten en personeel te beschermen.
In de gemeente La Rinconada, ten noorden van de Andalusische hoofdstad, trad een zijstroom van de rivier Guadalquivir buiten haar oevers, waardoor de omgeving van winkelcentrum Sevilla Fashion Outlet volledig onder water kwam te staan. Ook het metroverkeer had te lijden onder de stortbuien: lijn 1 werd stilgelegd tussen de stations Amate en Primero de Mayo. In Carmona drong het water een verzorgingshuis binnen, waardoor bewoners uit voorzorg naar de eerste verdieping werden verplaatst.
Volgens gegevens van de gemeentelijke diensten is er in Sevilla-stad in totaal 70,8 liter regen per vierkante meter gevallen. De buien begonnen in de vroege ochtend en hielden de hele dag aan, waardoor op veel trottoirs en wegen grote plassen ontstonden.
Te midden van dat waterballet deed zich ook een opvallend tafereel voor: een bewoner haalde zijn paddleboard tevoorschijn en peddelde door een van de overstroomde straten van de stad.
Dit bericht op Instagram bekijken
Huelva: scholen, treinen en zorgcentra getroffen
Ook in Huelva liep de schade hoog op. In Ayamonte stortte een deel van het dak van een school in, in Cartaya werd een basisschool geëvacueerd en in Valverde del Camino moest een psychiatrische afdeling preventief worden ontruimd.
Op het spoor tussen Niebla en San Juan del Puerto brak een bovenleiding, waardoor een trein met 36 passagiers strandde.
De hulpdiensten melden dat het merendeel van de incidenten te maken had met overstromingen, maar ook omdat bomen, zonnepanelen en muurdelen door de harde wind naar beneden kwamen.
Noodbericht via ES-Alert
Woensdagochtend rond 09.45 uur verstuurde de Spaanse overheid een ES-Alert naar inwoners van Huelva, toen weerdienst AEMET code rood afgaf voor extreme regenval. De waarschuwing bereikte eerst twaalf kustgemeenten en werd daarna uitgebreid naar 43 gemeenten in de regio’s Litoral, Andévalo en Condado.
In het bericht kregen bewoners het advies om niet te reizen, laaggelegen gebieden te vermijden en de instructies van 112 Andalucía te volgen. Deze waarschuwing maakte deel uit van het noodplan dat door de Junta de Andalucía was geactiveerd.
Ook incidenten in Málaga
Verder naar het oosten stond kreeg de provincie Málaga woensdag de hele dag een geel weeralarm vanwege regen en onweer. In Torremolinos, in de wijk La Carihuela, begaf een put het onder de druk van het water. Daardoor liepen verschillende straten onder water.
Volgens de gemeente Torremolinos komt dat vaker voor bij hevige regenval. “De waterdruk was extreem hoog, maar gelukkig zijn er geen grote schadegevallen gemeld,” aldus een woordvoerder van het stadsbestuur. Bewoners meldden op sociale media echter dat het probleem bij elke hevige regenbui opnieuw optreedt, en dat de gemeente er niets aan doet.
Ook in Mijas, Benalmádena en Fuengirola viel in korte tijd veel regen. In Fuengirola sprong een putdeksel door de waterdruk open, waardoor rioolwater en uitwerpselen naar boven kwamen en een doordringende stank over de wijk trok.
Dit bericht op Instagram bekijken
Wegen, spoor en rivieren onder druk
De Spaanse verkeersdienst DGT meldde verschillende wegafsluitingen, onder meer op de A-474, de A-49 en delen van de A-92. Ook het treinverkeer tussen Gibraleón en Calañas kwam stil te liggen nadat bomen op het spoor waren gevallen.
De rivieren in de regio staan eveneens op een ongewoon hoog peil. In Sevilla bereikte de Tamarguillo het hoogste alarmniveau (rood), terwijl de Guadiamar bij Aznalcázar en de Guadajoz in Córdoba op geel stonden vanwege verhoogde waterstanden.
Alarmfase en noodplan
De Junta de Andalucía heeft de fase 1 van het regionale overstromingsplan geactiveerd. Dat houdt in dat alle beschikbare middelen worden ingezet om schade te beperken en burgers te beschermen. In totaal zijn 54 gemeenten in alarmtoestand, waarvan 42 in Huelva en 9 in Sevilla.
Dit bericht op Instagram bekijken
Regenrecords en gevolgen voor bestuur
Volgens AEMET is er in Fuentes de Andalucía 108,6 liter per vierkante meter gevallen, bij het vliegveld van Sevilla 99,5 liter en in Carmona bijna 96 liter. In sommige delen van de hoofdstad viel binnen één uur een vijfde van de gemiddelde jaarneerslag.
De zware regenval had zelfs invloed op de politieke agenda. Juanma Moreno, president van de Junta de Andalucía, kon woensdag niet aanwezig zijn bij de herdenkingsdienst in Valencia voor de 237 slachtoffers van de DANA-ramp die precies een jaar geleden plaatsvond. Zijn vlucht liep vertraging op door het slechte weer en de storm in eigen regio, waardoor hij in Andalusië moest blijven om de situatie te coördineren.
Vooruitzichten en waarschuwingen
De weersituatie lijkt zich langzaam te stabiliseren. De oranje waarschuwingen zijn inmiddels opgeheven, maar in delen van Sevilla, Córdoba, Cádiz, Málaga en Granada geldt nog een geel alarm voor regen, onweer en windstoten tot 70 kilometer per uur.
Voor donderdag 30 oktober zijn geen nieuwe waarschuwingen meer afgegeven, al vragen de autoriteiten inwoners nog steeds om voorzichtig te blijven en overstroomde gebieden te mijden.
Noodweer met code rood in Huelva zorg voor overlast, evacuaties en een zwaargewonde