Else Beekman
Na de verwoestende storm die onlangs over de provincie Valencia trok, heeft een groep van meer dan 300 vrijwilligers de handen ineengeslagen om het natuurpark La Albufera te helpen herstellen. De actie, georganiseerd door de ecologische vereniging Acció Ecologista-Agró, heeft sinds 23 november al 2,5 ton afval opgeleverd. Daarvoor was al 30 ton afval verwijderd.
Tijdens de ongekende hoeveelheden regen door de DANA liep vanaf 29 oktober al het zwaar vervuilde water uit de rambla de Poyo, de afwatering die verantwoordelijk was voor een groot deel van de catastrofale overstromingen in de provincie, rechtstreeks het natuurgebied in. Dat veranderde in een chaotisch landschap van modder vermengd met afval.
Het nu door de vrijwilligers verwijderde afval varieert van plastic, medicijnen, huishoudelijke apparaten tot piepschuim. Deze materialen zijn gescheiden en afgevoerd naar gespecialiseerde afvalverwerkingsbedrijven. De vrijwilligers klagen over een gebrek aan coördinatie en actie vanuit de overheid. “Zonder onze inspanningen zou dit afval nog steeds het park vervuilen,” zegt een woordvoerder van de organisatie. Ondanks hun inzet blijft de situatie uitdagend door de beperkte samenwerking met lokale overheden en andere instanties.
Een gebrekkige aanpak schaadt het milieu
Tijdens de schoonmaak stuiten de vrijwilligers op gevaarlijk afval zoals medicijnen, chemische stoffen en pesticiden. Volgens de organisatie wordt dit afval door overheidsdiensten zonder scheiding afgevoerd naar stortplaatsen. Dat is illegaal. “Dit gebrek aan naleving van de regels verslechtert de situatie alleen maar,” klinkt het.
De schade aan de natuur is groot, vooral in landbouwgebieden rond Catarroja en Massanassa. Giftige stoffen bedreigen de vruchtbaarheid van de bodem en verontreinigen het grondwater. Dit heeft zowel gevolgen voor de biodiversiteit als voor de lokale boeren, die vrezen voor hun oogsten en economisch voortbestaan.
Plasticprobleem als symptoom van groter milieuvraagstuk
Volgens de milieuorganisatie legt de situatie de zwakke plekken bloot in ons consumptiemodel. “De massaproductie van goederen op basis van fossiele brandstoffen, zoals plastic, maakt ons kwetsbaar in tijden van crisis. We hebben dringend een strategie nodig om deze materialen niet als afval, maar als hulpbronnen te zien.” De vrijwilligers blijven ondertussen doorgaan met hun schoonmaakwerk. “We kunnen niet alles oplossen, maar we laten zien dat actie wél mogelijk is,” benadrukt een deelnemer.
38 miljoen nodig om schade La Albufera aan te pakken
De herstelwerkzaamheden aan La Albufera vragen naar schatting van onder meer irrigatiegemeenschappen rond het wetland een investering van minstens 38 miljoen euro. Het bedrag wordt gebruikt voor essentiële infrastructuurprojecten zoals de renovatie van het Westelijk Collectorsysteem en de aanleg van stormreservoirs. Daarnaast moeten beschadigde irrigatiekanalen, waterzuiveringsinstallaties en andere vitale voorzieningen worden hersteld.
Volgens een rapport van irrigatiegemeenschappen aangehaald door Las Provincias zijn vooral de regio’s rond het Júcar-Turia-kanaal en het Pla de Quart zwaar getroffen. Alleen al voor dit gebied wordt een investering van ruim 18 miljoen euro geraamd. De Valenciaanse overheid heeft toegezegd dat een groot deel van de hersteloperaties in 2025 zal worden uitgevoerd, maar benadrukt dat de omvang van de schade het proces kan vertragen. Het plan is onderdeel van een breder pact om de Albufera op lange termijn te behouden. In dat pact ligt de nadruk op modernisering en verduurzaming van infrastructuren.
Waarom is natuurgebied La Albufera van belang?
La Albufera is een van de meest waardevolle natuurgebieden van Spanje, zowel ecologisch, economisch als cultureel. Het is een groot zoetwatermeer en nationaal park op 20 kilometer ten zuiden van Valencia. Naast het feit dat het gebied over een rijke biodiversiteit beschikt, is het van cruciaal belang voor de rijstteelt in de omgeving, die de basis vormt voor traditionele gerechten zoals paella. De vruchtbare grond en het water uit de lagune ondersteunen de lokale landbouw. Verder speelt het park een cruciale rol in het behoud van zoetwatervoorraden en het filteren van water en helpt zo dus bij het reguleren van het lokale klimaat. Tot slot is La Albufera een belangrijk leefgebied voor talloze vogelsoorten, waaronder zeldzame trekvogels. Die vinden er een veilige plaats voor broeden, foerageren en overwinteren.